ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในช่วงที่แม่น้ำโขงน้ำลดลงจนแห้งขอด เห็นแต่ก้อนหินเรียงราย ช่วงนี้ ชาวบ้าน พลิกวิกฤติให้เป็นโอกาส “ออกไง้เขียด” แม่น้ำโขง นำมาเป็นอาหาร และสร้างรายได้ หนึ่งเดียวในจังหวัดเลย
นายพนม. นันทะคำ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 9 บ้านบุฮม ตำบลบุฮม อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย กล่าวว่า ในช่วงที่น้ำลดแห้งของแม่น้ำโขง ชาวบ้านบุโฮม ตำบลบุโฮม อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย ออกจากบ้านพร้อมข้องใส่ปลา แต่ไม่ได้นำมาใส่ปลา แต่นำมาใส่เขียด หรือกบน้อย ที่อยู่ตามซอกหิน ในช่วงเวลา 06.00 น. หรือเช้าของทุกวัน เขียดจะขนาดเล็ก 3-5 เซนติเมตร ได้มาอาศัยอยู่ที่โขดหินเนื่องจาก อากาศช่วงเริ่มหนาวแล้วเขียดจะมาอยู่ตามซอกหินในแม่น้ำโขง ชาวบ้านก็จะไปไง้เขียด หรือยกหิน หรือ งัด เพื่อหาเขียดที่อยู่ได้หิน ที่มีขนาดทั้งเล็กใหญ่ ลดหลั่นกันไป ซึ่งเป็นวิถีชีวิต ของคนริมแม่น้ำโขง และชาวบ้านในบ้านบุฮม อำเภอเชียงคาน ซึ่งในแต่ละวันสามารถก็ได้ 0.5 -1 กิโลกรัม นำกลับไปเป็นอาหารและบางครั้งก็นำไปขายให้กับเพื่อนบ้านและสร้างรายได้ หลายร้อยบาทต่อวัน
นายพนม.กล่าวต่ออีกว่า เรื่องของการไง้เขียดนี้ อยู่คู่กับชาวบ้านกว่านานมากแล้ว ในช่วงฤดูแล้งของทุกปี แล้วแต่สภาพอากาศ หนาวมากหนาวน้อย เขียดที่อยู่บนบกก็จะลงไปที่แอ่งน้ำ ต่างๆในแม่น้ำโขงและไปหลบหาที่เย็นๆ เพื่อพัก หากในวันหน้าช่วงไหนอากาศหนาวมากจะมีเขียดจำนวนมาก
สำหรับบรรยากาศ การไง้เขียดนั้น เป็นไปด้วยความสนุกสนาน มีเสียงร้อง ตะโกนเมื่อเห็นเขียด และเขียดนั้นกระโดดหนีจนต้องไล่จับกัน และชาวบ้านจะต้องไล่จับให้ได้ เพราะเขียดนั้นจะกระโดดไปทั่วทิศทาง ไม่สามารถรู้ได้ว่าแต่ละโขดหินนั้น จะมีเขียดอยู่หรือเปล่า จึงเป็นความสนุกสนานและสร้างรายได้ และนำเขียดนั้นไปประกอบอาหารกิน เป็นวิถีของชาวบุฮม
