ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในช่วงของวันพระ และวันนี้ เป็นวันพิเศษ เพราะวันพระนั้นตรงกับวันคริสมาสต์ ของชาวคริสต์หรือเทศกาลของความศุกร์ของทุกคน มีคนลาว เดินทางมาจับจ่าย เครื่องใช้ส่วนตัว การค้าขาย รวมทั้งการแลกเปลี่ยนสินค้า ระหว่างชาวบ้าน มีการเดินเท้าของ ชาว สปป ลาว ไปมามาซื้อเครื่องอุปโภคบริโภค เพื่อนำไปใช้ในช่วงวันพระและวันคริสมาสต์ ในค่ำคืนนี้ ซึ่งเป็นบรรยากาศที่คึกคัก ในช่วงวันสำคัญนั้นมาตรงกันพอดี ประกอบกับช่วงนี้ ฤดูแล้ง น้ำน้อยสามารถเดินเท้า ไปมากันได้ ใน 2 ประเทศ
ก่อนนี้เมื่อประมาณ 400 ปีกว่าที่ผ่านมา ราษฎรส่วนใหญ่ในหมู่บ้านเหมืองแพร่ ได้อพยพมาจากฝั่งลาว มาตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนอยู่บ้านเหมืองแพร่ในปัจจุบัน โดยชาวบ้านได้อพยพมาจากฝั่งลาว บ้านนากาว บ้านปากกล้วย มาตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนอยู่บ้านเหมืองแพร่ เนื่องจากสภาพพื้นที่เป็นที่ราบเหมาะสำหรับการทำนา พื้นดินมีความอุดมสมบูรณ์ สัตว์น้ำ สัตว์ป่านานาชนิดรวมทั้งยังลำน้ำเหืองไหลผ่านตลอดปีต่อมาได้จัดสร้างทำนบน้ำทำคลองส่งจากลำน้ำแพร่เข้าสู่ท้องนาเพื่อทำการเกษตรจึงตังชื่อหมู่บ้านตามเหมืองที่ขุดทำขึ้น คือบ้านเหมืองแพร่ จนถึงปัจจุบัน
นายนที พรมภักดี นายอำเภอนาแห้ว กล่าวถึงสถิติการเดินทางเข้า-ออก บริเวณจุดผ่อนปรนชั่วคราวบ้านนาข่า ต.ปากหมันว่าใน ปี หลายหมื่นคน ทั้งคนไทยและลาว ส่วนใหญ่เข้ามาใช้บริการในสถานพยาบาลของอำเภอนาแห้ว ซึ่งโรงพยาบาลนาแห้วต้องรับภาระดังกล่าวเพื่อหลักมนุษยธรรม
ด้านความสัมพันธ์ระดับท้องถิ่น ระหว่างอำเภอนาแห้ว กับเมืองบ่อแตน อยู่ในเกณฑ์ดีมาก ได้มีการจัดประชุมระหว่างเจ้าเมืองบ่อแตนกับนายอำเภอชายแดน ทั้ง 3 อำเภอ คือ นาแห้ว ด่านซ้าย และอำเภอภูเรือ เพื่อสร้างความสัมพันธ์อันดีต่อกันอย่างต่อเนื่อง
สำหรับความเป็นมาของจุดผ่อนปรนและสภาพทั่วไปของอำเภอนาแห้ว จังหวัดเลยนั้น แบ่งการปกครองออกเป็น 5 ตำบล 34 หมู่บ้าน เป็นพื้นที่ติดกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ตรงข้ามเมืองบ่อแตน แขวงไชยบูลี มีแม่น้ำเหืองเป็นเส้นกั้นเขตแดนระหว่าง ไทย-ลาว และฝังไทย มีหมู่บ้านติดชายแดน 7 หมู่บ้าน ประชากร 11,078 คนหมู่บ้านลาวมี 11 หมู่บ้าน ราษฎรชาวลาวต้องพึ่งพาทางฝั่งไทยด้วยการชื้อหาเครื่องอุปโภคบริโภครวมทั้งการรักษาพยาบาล
ต่อมาเมื่อวันที่ 21 กันยายน 2542 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศเปิดจุดผ่อนปรนขึ้น ณ บ้านเหมืองแพร่ อำเภอนาแห้ว เพื่อสร้างความสัมพันธ์ระดับพื้นที่ โดยอนุญาตประชาชนทั้งสองฝ่ายได้แลกเปลี่ยนสินค้าเครื่องอุปโภคบริโภคและผลผลิตการเกษตรเฉพาะวันพระของทุกสัปดาห์บริเวณจุดผ่อนปรน
