20 ต.ค. 2564 ผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปพบ นายสมพร นาคนาคินทร์ อายุ 66 ปี ข้าราชการครูบำนาญ และเป็นพราหมณ์ผู้ประกอบพิธีกรรม ที่บ้านเลขที่ 2/1 ถนนเทศบาลดำริ 3 อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย เพื่อขอชมและพิสูจน์กลิ่นของ “ไม้เช็ดก้นพระร่วง” ต้นไม้ในตำนานพระร่วงผู้มีวาจาสิทธิ์แห่งกรุงสุโขทัย ซึ่งปัจจุบันหาได้ยากมาก โดยเฉพาะต้นใหญ่ๆ
อาจารย์สมพร บอกว่า ไม้เช็ดก้นหรือไม้เช็ดตูดพระร่วง หรือไม้แก้งขี้พระร่วง เป็นไม้ยืนต้นหายาก มีกลิ่นเหม็นคล้ายอุจจาระ ถ้าเอามาปลูกตามบ้านก็มักไม่ค่อยรอด ส่วนแก่นไม้ 2 ชิ้นที่มีอยู่ในครอบครอง เพื่อนก็ให้มาเกือบ 10 ปีแล้ว กะว่าเอามาทำเครื่องรางของขลัง ป้องกันภูติผีปีศาจตามความเชื่อ แต่พอลองทำเป็นปลัดขิกแขวนกับตัว ปรากฏว่ามีกลิ่นอุจจาระเหม็นติดเสื้อผ้าตลอดเวลา คนเขาก็จะว่าเรามีปัญหาระบบขับถ่าย ก็เลยถอดเก็บไว้ และนำแก่นไม้ที่เหลือห่อหุ้มด้วยถุงพลาสติกถึง 4 ชั้น ป้องกันกลิ่นเหม็นกระจาย
“ไม้เช็ดก้นพระร่วงนั้นเหม็นทั้งต้น ถ้าเอาวางทับกับอะไรก็แล้วแต่ สิ่งของนั้นก็จะมีกลิ่นเหม็นติดไปด้วย เมื่อก่อนคนท้องถิ่นนิยมฟันกิ่งไม้นี้มาเป็นเหยื่อล่อปลา โดยปักจุ่มน้ำไว้ในซุ้มดัก ปลาได้กลิ่นก็จะว่ายมาติดกับจำนวนมาก”
นายสมชาย เดือนเพ็ญ รองปลัดเทศบาลตำบลในเมือง และนักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นสุโขทัย บอกว่า ในตำนานพระร่วงวาจาสิทธิ์ เล่าว่าเมื่อครั้งพระร่วงประพาสป่า แล้วทรงถ่ายพระบังคนหนัก เสร็จก็หยิบไม้มาชำระแล้วเสียบลงในดิน จนกลายเป็นต้นไม้ที่มีกลิ่นเหม็นเหมือนอุจจาระ
และเมื่อปี พ.ศ. 2409 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ก็ได้มีหมายรับสั่งมาที่พระยาสุโขทัย ให้ขุดต้นไม้ชำระพระร่วง จำนวน 30-40 ต้น ส่งไปที่พระบรมมหาราชวัง กรุงเทพฯ เพื่อให้ชาววังได้รู้จักต้นไม้นี้ ว่ามีคุณสมบัติพิเศษอย่างไร ปัจจุบันต้นฉบับของหมายรับสั่งดังกล่าว ถูกเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ
ทั้งนี้ นายสมชาย เดือนเพ็ญ นักประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และผู้สื่อข่าวสาวสุโขทัย จึงได้ขอพิสูจน์กลิ่นของไม้เช็ดก้น หรือไม้แก้งขี้พระร่วง ว่าจะเหมือนอุจจาระของคนจริงหรือไม่ ปรากฏว่าพอสูดดมไม้แห้งเข้าไป จมูกก็พอจะสู้กลิ่นไหว (กลิ่นอุจจาระแห้ง) แต่พอลองเทน้ำรดแก่นไม้ให้เปียกชุ่ม กลับกลายเป็นกลิ่นเหมือนอุจจาระแบบสดๆ เหม็นจนขมคอ ขนาดสวมแมสแล้วก็ยังได้กลิ่น เรียกว่าเหม็นสมคำร่ำลือจริงๆ
