พะเยา ชาวบ้านน้ำยวนพัฒนากว่า 100 คนเดินทางยื่นหนังสือยกเลิก EIA โครงการอ่างเก็บน้ำญวน
เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2565 ชาวบ้านน้ำยวนพัฒนา หมู่ที่ 19 ต.ร่มเย็น อ.เชียงคำ จ.พะเยา ได้ยื่นหนังสือ ให้ทางองค์การบริหารส่วนตำบลร่วมเย็น สำนักงานอำเภอเชียงคำ สำนักงานกรมชลประทานพะเยา ศาลากลางจังหวัดพะเยา และสำนักงานนายธรรมนัส พรหมเผ่า และสำนักงานนายวิสุทธิ์ ไชยณรุณ ส.ส. จังหวัดพะเยา ยื่นเรื่องร้องเรียน แสดงจุดยืนไม่เห็นด้วยกับโครงการอ่างเก็บน้ำ น้ำญวน พร้อมทั้งขอให้มีการทบทวนรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการอ่างเก็บน้ำน้ำญวน จังหวัดเพราะเยาให้ครอบคลุมทุกมิติ โครงการดังกล่าวได้มีการดำเนินการศึกษามาตั้งแต่ปีพ.ศ.2555 ในการประชุมทุกครั้งชาวบ้านไม่เห็นด้วยกับโครงการดังกล่าว และในเอกสารโครงการมีรายชื่อชาวบ้าน จำนวน 16 หลังคาเรือนจากย้ายบ้านเรือน ตำแหน่งที่ตั้งหัวงานเขื่อนเป็นช่องเขาแคบสร้างกั้นลำน้ำญวนพื้นที่อ่างเก็บน้ำอยู่ในเขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าน้ำเปื๋อย ป่าน้ำหย่วน และป่าน้ำลาว พื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติภูซาง ตัวเขื่อนออกแบบเป็นเขื่อนหินทิ้งแกนดินเหนียว ขนาดความจุ 30 ล้านลูกบาศก์เมตร สันเขื่อนสูง 40.2 เมตร ยาว 572 เมตร ระดับน้ำสูงสูด 466.50 ม.รทก. ที่ ที่ตั้งโครงการเขื่อนน้ำญวน รวมพื้นที่โครงการทั้งหมด 1,163 ไร่ ประกอบด้วยพื้นที่หัวงานจำนวน 129 ไร่ พื้นที่อ่างเก็บน้ำ 948ไร่ แนวกันเขตสำหรับก่อสร้างถนนทดแทน 86 ไร่ มูลค่าก่อสร้าง รวม 1,317.39 ล้านบาท ระเวลาก่อสร้าง 5 ปี
ชาวบ้านไม่เห็นด้วยกับกับการดำเนินโครงการ พร้อมทั้งขอให้มีการทบทวนรายงานการศึกษาที่จะเกิดขึ้นต่อสิ่งแวดล้อมและประชาชนในพื้นที่ตลอดโครงการในพื้นที่บ้านน้ำยวนพัฒนา หมู่ 19 และบ้านสบสา หมู่ที่ 18 เนื่องจากเป็นโครงการขนาดใหญ่ที่มีการทำเขื่อนกั้นแม่น้ำญวน ซึ่งจะส่งผลให้มีผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสังคมอย่างร้ายแรงในอนาคต และเป็นการใช้งบประมาณที่อาจจะไม่เกิดประโยชน์อย่างคุ้มค่าท่ามกลางสถานการณ์ที่ประเทศและประชชาชนกำลังเผชิญกับภาวะวิกฤตของดรคระบาดโควิด-19 และวิกฤติเศรษฐกิจในขณะนี้และอาจจะยืดเยื้อไปอีกหลายปี
คณะกรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลุ่มน้ำยวน บ้านน้ำยวนพัฒนา หมู่ที่ 19 จึงเรียนมายังหน่วยงานราชการจังหวัดพะเยา ของแสดงจุดยืนไม่เห็นด้วยกับโครงการนี้พร้อมทั้งของให้มีการทบทวนรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม โครงการอ่างเก็บน้ำยวน โดยมีข้อเรียกร้องคือ
1.ชาวบ้านน้ำยวนพัฒนา หมู่ 19 ไม่เห็นด้วยกับโครงการอ่างเก็บน้ำนำญวน
2.ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา ประสานกรมชลประทานยกเลิกรายงานรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมฉบับสมบูรณ์ ที่ผ่านความเห็นชอบของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เนื่องจากชาวบ้านไม่มีส่วนร่วมในการจัดทำรายงาน และชาวบ้านไม่เคยเห็นหรือทราบรายละเอียดของรายงานดังกล่าว
การยื่นหนังสือครั้งนี้ สืบเนื่องมาจากการประชุมคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติครั้ง 4/2564 เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2564 มีเรื่องที่เกี่ยวข้องกับที่กรมชลประทาน วาระที่5.4 โครงการอ่างเก็บน้ำน้ำญวน จังหวัดพะเยาของกรมชลประทาน กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ที่ได้พิจารณารับรองรายงานการประชุมคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติครั้งที่ 4/2564 แล้วเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2564 กำหนดให้รายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมที่ได้รับความเห็นจากคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ สามารถนำไปใช้เพื่อเสนอขอรับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีได้เป็นระยะเวลา 5 ปี นับแต่วันที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้มีหนังสือแจ้งความเห็นของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ และหนังสือรับรองการจัดทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2564 บริษัทพรี ดีเวลลอปเมนท์คอนซัลแดนท์จำกัด เป็นผู้จัดทำรายงานการประเมินผลกระทบรายงานดังกล่าวให้แก่ กรมชลประทานกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ไปแล้ว
