ตรัง “ชุมชนบ้านในเขา” ต.ปากแจ่ม อ.ห้วยยอด จ.ตรัง ชู”คลังอาหาร-พืชสมุนไพรชุมชน” ในรูปแบบศูนย์ต้นแบบรวบรวมขยายพันธุ์พืชอาหาร-พืชสมุนไพรในท้องถิ่นปลอดสารพิษ ส่งต่อชุมชน มาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ตามวิถีพอเพียง เป็นอีกหนึ่งชุมชนน่าอยู่ที่เกื้อกูลกันและกันได้อย่างยั่งยืน
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่ศูนย์การเรียนรู้คลังอาหารและพืชสมุนไพรบ้านในเขา ม.1 ต.ปากแจ่ม อ.ห้วยยอด จ.ตรัง ซึ่งเป็นศูนย์ฯที่นำสมุนไพรในท้องถิ่นปลอดสารพิษ มาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันตามวิถีพอเพียง และยังเป็นการอนุรักษ์พืชสมุนไพรในท้องถิ่นอีกด้วย เป็นแหล่งรวบรวมการเพาะขยายพันธุ์พืชผักแล้วนำเมล็ดพันธุ์ส่งต่อให้เกษตรกรในพื้นที่ได้นำไปเพาะปลูก-ขยายพันธุ์ต่อไป ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง เป็นคลังอาหาร-สมุนไพร แหล่งสะสมพืชปลอดสารพิษ พืชสมุนไพร ให้ชาวบ้านได้ใช้สอยประโยชน์เป็นอีกหนึ่งชุมชนน่าอยู่ที่เกื้อกูลกันและกันได้อย่างยั่งยืน
โดยที่ศูนย์ฯยังมีการเพาะขยายพันธุ์ถั่วฝักยาวพันธุ์สิรินธร เบอร์ 1 ซึ่งเป็นถั่วฝักยาวสีม่วงที่ได้จากการผสมข้ามจากพันธุกรรมที่ได้จากการรวบรวมพันธุ์โดยการใช้สายพันธุ์แม่ Y007 มีลักษณะเป็นถั่วฝักยาวพันธุ์เนื้อ ฝักสีเขียว ให้ผลผลิตสูง ผสมกับสายพันธุ์พ่อ Y009 ซึ่งเป็นถั่วฝักยาวที่มีฝักยาวสีแดง แต่ผลผลิตต่ำ โดยทำการผสมข้ามเมื่อปี พ.ศ.2551 ทำการคัดเลิอกพันธุ์ ณ สำนักฟาร์มมหาวิทยาลัยแม่โจ้ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 6 รอบ ได้ถั่วฝักยาวที่มีลักษณะแตกต่างจากเดิมและมีความคงที่ทางพันธุกรรม จากนั้นทำการปลูกทดสอบและเก็บข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์ร่วมกับสายพันธุ์อื่น ๆ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามมงกุฎราชกุมารี ได้เสด็จมาทรงคัดเลือกพันธุ์ ดังกล่าว เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ.2555 ณ สำนักฟาร์มมหาวิทยาลัยแม่โจ้ จากนั้นทำการปลูก ณ ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย พร้อมทั้งถวายรายงานข้อมูลลักษณะประจำพันธุ์ พระองค์ได้ทรงพระราชทานนามว่า “ถั่วฝักยาวพันธุ์สิรินธรเบอร์ 1” เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2557 มีลักษณะฝักสดเป็นสีม่วงอมแดง สีปลายฝักเป็นสีเขียว ปลายฝักมีลักษณะมน ผิวฝักมีลักษณะย่น รูปร่างเมล็ดเป็นรูปไต สีเมล็ดแดงลายขาว สีขั้วเมล็ดสีขาวหรือสีครีม โดยทางศูนย์ได้มีการเพาะและขยายพันธุ์แล้วส่งต่อไปยังชุมชนครัวเรือนของชาวบ้านในพื้นที่นำไปปลูกต่อไป
ด้าน นายสมคิด นาเลื่อน ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 1 บ้านในเขา ต.ปากแจ่ม อ.ห้วยยอด จ.ตรัง บอกว่า ในเรื่องของศูนย์การเรียนรู้คลังอาหารและพืชสมุนไพร เป็นนโยบายของนายอำเภอห้วยยอดที่อยากให้หมู่บ้านทุกหมู่บ้านขยายผลเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงเรื่องของการนำพืชสมุนไพรในท้องถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพราะอำเภอห้วยยอด โดยเฉพาะโรงพยาบาลห้วยยอด ได้มีการทำยาเกี่ยวกับพืชสมุนไพรเป็นหลัก เป็นยาทางเลือกให้กับชาวบ้านอยู่แล้ว จึงได้มีการขยายผลลงมาหายังแต่ละ รพ.สต. และศูนย์เรียนรู้ตรงนี้ก็เป็นจุดเชื่อมโยง รพ.สต.ปากแจ่ม มาประชาสัมพันธ์ไห้กับลูกบ้าน เพื่อจะได้ขยายต่อเข้าครัวเรือนเรื่องของเศรษฐกิจพอเพียงต่าง ๆ เพราะว่าการทำกับข้าวของคนใต้ แน่นอนว่าจะมีพวกสมุนไพรอยู่ทุกมื้ออยู่แล้ว และตรงนี้ก็ทำเป็นศูนย์เรียนรู้ให้สำหรับคนทั่วไป และยังทำเป็นธนาคารเมล็ดพันธุ์จะขยายต่อให้ครอบคลุมไปทุกครัวเรือนในพื้นที่ตำบลปากแจ่ม อ.ห้วยยอด จ.ตรัง โดยหลัก ๆ จะมีพืชสมุนไพร เช่น บัวบก มีสรรพคุณในตัวอยู่แล้วแก้เลือดตกในท้องอะไรต่าง ๆ แก้ช้ำใน มีขมิ้นชัน ก็นำไปทำยาแก้โรคกระเพาะ ขิง นำไปต้มเป็นชาก็ได้ และมีอีกหลายๆ อย่างหลายๆตัวที่สามารถนำไปทำยาสมุนไพรได้ โดยเฉพาะของอำเภอห้วยยอด ของโรงพยาบาลห้วยยอดที่ทำไพรที่เอาไปสกัดทำน้ำมัน เอามาแก้ฟกช้ำอะไรได้ โดยความตั้งใจก็อยากให้ชาวบ้านนำไปขยายและปลูกต่อเนื่องจากโรงพยาบาลห้วยยอด เป็นตลาดใหญ่ของอำเภอห้วยยอด และของจังหวัดตรัง เพราะทำเสร็จแล้วก็จะขยายต่อออกไปยัง รพ.สต. 7 จังหวัดภาคใต้ตอนล่าง ตรงนี้ก็อยากจะเป็นต้นพันธุ์เพื่อขยายต่อไปยังลูกบ้านในอนาคต และอีกหนึ่งความคิดที่เป็นการต่อยอดเอง เพราะสังคมไทยตอนนี้เป็นสังคมผู้สูงอายุถ้าเขาอยู่กับบ้านเขาจะเป็นผู้ป่วย ผู้ป่วยติดเตียงได้ในอนาคต แต่ถ้าเขามีกิจกรรมทำ ทำแล้วเกิดประโยชน์เธอก็มีรายได้คิดว่าน่าจะเป็นเรื่องดี
