กรุงเทพมหานคร เมืองท่องเที่ยวที่ไม่ได้มีดีแค่อาหารการกินและวัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังมีพิพิธภัณฑ์ในกรุงเทพ 194 แห่ง ทีกระจายตัวอยู่ใน 50 เขตของกรุงเทพมหานคร เฉลี่ยราว 4 พิพิธภัณฑ์/เขต โดยเขตพระนครมีพิพิธภัณฑ์มากที่สุด ประมาณ 30 แห่ง ตามมาด้วยเขตจตุจักร 23 แห่ง และเขตดุสิต 17 แห่ง
จุดเด่นของ พิพิธภัณฑ์และมิวเซียม(Museum) ในกรุงเทพฯ มีความหลากหลายทั้งในแง่ของเรื่องราว วิธีการนำเสนอ การตกแต่ง ตลอดจนจุดมุ่งหมายที่อยากให้ผู้มาเยี่ยมเยือนได้รับ เนื่องจากพิพิธภัณฑ์เกิดขึ้นจากแทบทุกภาคส่วน ทั้ง กรมศิลปากร หน่วยงานราชการ เอกชน สถานศึกษา วัดและชุมชน มูลนิธิ/มูลนิธิไม่แสวงหาผลกำไร องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานอิสระ องค์การมหาชน/องค์กรมหาชน
ที่ต่างมีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอเรื่องราวเฉพาะด้านที่องค์กรของตนรู้จักเป็นอย่างดี มาเผยแพร่แก่สาธารณะชนให้เป็นประโยชน์ เป็นแหล่งรวบรวมความรู้ เรื่องราวต่างๆที่น่าสนใจ ทั้งประวัติศาสตร์ วิีถีชีวิต นวัตกรรม ศิลปะ เพื่อเพิ่มประสบการณ์ชีวิตให้กับผู้มาเยือนทั้งไทยและเทศ
สำหรับเขตที่มีพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่มากที่สุด คือเขตพระนคร มีพิพิธภัณฑ์รวมประมาณ 30 แห่ง ซึ่งแต่ละพิพิธภัณฑ์สามารถเดินทางระหว่างพิพิธภัณฑ์หนึ่งไปอีกพิพิธภัณฑ์ได้ค่อนข้างสะดวก บางจุดสามารถเดินเท้าได้ เหมาะแก่การจัดทริปท่องพิพิธภัณฑ์
อาทิ มิวเซียมสยาม พิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ (Museum Siam: Discovery Museum) ภายใต้สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ(สพร.) เป็นพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งแรก ที่เน้นการสร้างประสบการณ์สดใหม่ในการชมพิพิธภัณฑ์ ช่วยยกระดับมาตรฐานการจัดการเรียนรู้ในรูปแบบใหม่ ให้กับประชาชน โดยเฉพาะเด็กและเยาวชนไทย เกี่ยวกับการสร้างสำนึกในการรู้จักตนเอง รู้จักเพื่อนบ้าน และรู้จักโลกรวมถึงการสร้าง “แนวคิดและภาพลักษณ์ใหม่” ของพิพิธภัณฑ์ในสังคมแห่งการเรียนรู้ ผ่านเทคโนโลยีสมัยใหม่ และกิจกรรมสร้างสรรค์ เพื่อให้การเรียนรู้ประวัติศาสตร์และเรื่องราวต่างๆ เป็นไปอย่างสนุกสนาน
ที่ตั้ง : เลขที่ 4 ถนนสนามไชย แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
อาคารนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ มีแนวคิดการจัดแสดงด้วยเรื่องราวของประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม คือสิ่งที่ต้องถ่ายทอดออกมาให้ผู้ชมได้รับรู้ ดื่มด่ำ และเห็นคุณค่า ใช้เทคโนโลยีอันทันสมัยในการจัดแสดงนิทรรศการ เพราะการรวบรวมความรู้ โดยการนำเทคโนโลยีหรือเทคนิคที่ทันสมัยเข้ามาให้กับเยาวชนได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม จะทำให้เยาวชนเกิดความสนใจ เข้าใจได้ง่ายขึ้น เป็นการสร้างความภาคภูมิใจในความเป็นไทยให้กับเยาวชนรุ่นหลัง
ที่ตั้ง : 100 ถนนราชดำเนินกลาง แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
บำรุงชาติสาสนายาไทย หรือ บ้านหมอหวาน อาคารเก่าแก่สไตล์โคโลเนียล ย่านเสาชิงช้า เป็นมรดกจากนายหวาน รอดม่วง แพทย์แผนโบราณ ในสมัยรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 8 จวบจนปัจจุบัน บ้านหลังนี้ได้ตกทอดสู่ทายาทรุ่นเหลน ด้วยเจตนารมณ์ในการสร้างการรับรู้ใหม่ เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ดีและถูกต้องเกี่ยวกับ “ยาหอม” แสดงถึงศาสตร์และศิลป์ในภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ รื้อฟื้นให้กลับมามีชีวิต และสอดคล้องกับบริบทสังคมในยุคปัจจุบันอีกครั้ง
ที่ตั้ง : เลขที่ 9 ซอยเทศา ถนนบำรุงเมือง แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
พิพิธบางลำพู เป็นพิพิธภัณฑ์สมัยใหม่ ซึ่งประยุกต์การแสดงวัตถุและการเล่าเรื่องเชิงประวัติศาสตร์เข้ากับการแสดงวิถีชุมชนบางลำพูเดิมอย่างน่าสนใจ ภายในแหล่งเรียนรู้ออกแบบพื้นที่ในรูปแบบ “ยูนิเวอร์แซล ดีไซน์” เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าเยี่ยมชมได้ ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุ ผู้พิการ หรือเด็ก บอกเล่าประวัติศาสตร์ความเป็นมาชุมชนหลากหลายเชื้อชาติในยุคต้นกรุงรัตนโกสินทร์ เรื่องของดีบางลำพู บอกเล่าวิถีชีวิตชาวบางลำพูในอดีต และเป็นแหล่งรวบรวมหนังสือหายากและข้อมูลเกี่ยวกับ ประวัติศาสตร์บางลำพูที่เยอะที่สุดในประเทศไทยอีกด้วย
ที่ตั้ง : ถนนพระสุเมรุ แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ส่วนเขตที่มีพิพิธภัณฑ์มากเป็นอันดับ 2 คือเขตจัตุจักร มีประมาณ 23 แห่ง เขตดุสิตประมาณ 17 แห่ง และเขตอื่นๆลดหลั่นลงมา ซึ่งก็มีความน่าสนใจไม่แพ้กัน เช่น
พิพิธภัณฑ์ชาวบางกอก หรือ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นกรุงเทพมหานคร เขตบางรัก ได้จัดตั้งขึ้นตามวัตถุประสงค์และความตั้งใจของอาจารย์วราพร สุรวดี ผู้เป็นเจ้าของ ต่อมาได้ทำเรื่องยกบ้านให้เป็นสมบัติของกรุงเทพมหานคร หลังจากนั้นเขตบางรักจึงได้จัดทำบ้านดังกล่าวให้เป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น โดยรูปแบบการจัดแสดงบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับสภาพวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบางกอกที่มีฐานะปานกลาง ในช่วงก่อนและหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 (พ.ศ.2480-2500) ผ่านข้าวของเครื่องใช้ที่นำมาแสดง ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นของใช้ที่เจ้าของบ้านได้ใช้งานจริง
ที่ตั้ง : เลขที่ 273 ซอยเจริญกรุง 43 ถนนเจริญกรุง แขวงสี่พระยา เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร
พิพิธภัณฑ์งู อาณาจักรงู ที่เต็มไปด้วยเหล่าบรรดางูที่น่าสนใจจากทั่วทุกมุมโลกกว่า 70 สายพันธุ์ อย่างงูเห่าเผือก งูหลามทอง สายพันธุ์งูที่ยาวที่สุด และใหญ่ที่สุดในโลกอย่างอนาคอนดา พร้อมเพลิดเพลินกับโชว์รีดพิษในห้องแล็บ เกร็ดความรู้เกี่ยวกับเซรุ่มและส่วนต่างๆ ของงู สัมผัสงูจริง และกิจกรรมเกี่ยวกับงู
ที่ตั้ง : 969 ถนนหลวงแพ่ง แขวงลาดกระบัง เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร
พิพิธภัณฑ์ศิลปะไทยร่วมสมัย เปิดเพื่อเฉลิมพระเกียรติและแสดงความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และเพื่อเชิดชูเกียรติของบิดาแห่งศิลปะไทยร่วมสมัย ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรีภายในอาคารแบ่งส่วนจัดแสดงเป็น 5 ชั้น คือ
ชั้นที่ G ห้องนิทรรศการถาวร แสดงผลงานประติมากรรมของอาจารย์ไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์(ศิลปินแห่งชาติ) และ ห้องนิทรรศการถาวรงานจิตรกรรมของศาสตราจารย์ชะลูด นิ่มเสมอ
ชั้นที่ 2 ห้องนิทรรศการถาวรงานศิลปะไทยร่วมสมัย
ชั้นที่ 3 ห้องนิทรรศการถาวรงานศิลปะเชิงความคิดฝันและจินตนาการ
ชั้นที่ 4 ห้องนิทรรศการถาวรผลงานของอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี(ศิลปินแห่งชาติ) และ ห้องนิทรรศการถาวรรวมผลงานของศิลปินแห่งชาติและศิลปินชั้นเยี่ยมของไทย โดยมีภาพที่โดดเด่น คือ “สุดยอดภาพไตรภูมิ”
ชั้นที่ 5 ห้องนิทรรศการนานาชาติ และ ห้องแสดงภาพ Richard Green
ที่ตั้ง : เลขที่ 499 ถนนกำแพงเพชร 6 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร
พิพิธภัณฑ์การแพทย์ศิริราช จัดแสดงนิทรรศการของแต่ละภาควิชาเพื่อใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ของนักศึกษาแพทย์และเปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าชม ประกอบด้วย พิพิธภัณฑ์การแพทย์ 6 แห่ง คือ พิพิธภัณฑ์พยาธิวิทยาเอลลิส พิพิธภัณฑ์นิติเวชศาสตร์ สงกรานต์ นิยมเสน พิพิธภัณฑ์ปรสิตวิทยา พิพิธภัณฑ์กายวิภาค-คองดอน พิพิธภัณฑ์และห้องปฏิบัติการเรื่องราวก่อนประวัติศาสตร์สุดแสงวิเชียร พิพิธภัณฑ์สัมผัส เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชินีนาถ ที่ต่างรวบรวมเอาข้อมูลทางการแพทย์ที่ดูเหมือนเรื่องไกลตัว ให้ศึกษาเรียนรู้อย่างน่าสนใจ
ที่ตั้ง : เลขที่ 2 ถนนวังหลัง แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร
พิพิธภัณฑ์แมลง (The insect museum) ตั้งอยู่ ณ ห้อง 228 ตึกชีววิทยา 1 คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดแสดงตัวอย่างแมลง และไร มากกว่า 5,000 ตัวอย่าง และตัวอย่างอ้างอิงมากกว่า 30,000 ตัวอย่าง รวมทั้งแสดงตัวอย่างแมลงอันดับต่าง ๆ แมลงที่เป็นอาหาร แมลงอนุรักษ์ ผึ้งและไรปรสิต
ที่ตั้ง : ห้อง 228 ตึกชีววิทยา 1 คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถนนพญาไท แขวงวังใหม่ เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร
นอกจากนี้ตัวอย่างที่ยกมาในข้างต้นแล้ว ยังมีพิพิธภัณฑ์อีกร้อยกว่าแห่ง กระจายตัวอยู่ทั่วพื้นที่กรุงเทพฯ และพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นในกรุงเทพที่เปิดให้เข้าชมฟรี อาทิ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นเขตกรุงเทพ เขตบางนา, เขตคันนายาว, เขตหนองจอก, เขตดอนเมือง, เขตบางรัก, เขตบางเขน, เขตดินแดน ฯลฯ ที่รวบรวมความรู้ ความเป็นมาในแต่ละเขตไว้ให้ศึกษาเรียนรู้ เพิ่มประสบการณ์ชีวิตไม่รู้จบ ที่ีรอให้ทุกคนออกไปสัมผัส
ข้อมูล : MUSEUM THAILAND
