น่าน อำเภอบ้านหลวง น่าน ทำพิธีบวงสรวงศาลเจ้าต๋นเมือง (หรือเจ้าประตูเมือง) ทำพิธีตามความเชื่อแต่สมัยโบราณ ทำการเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง หรือ การบวงสรวงศาลเจ้าต๋นเมือง/หรือเจ้าประตูเมือง ตำนานนักรบผู้กล้า ผู้เป็นด่านหน้าป้องกันข้าศึก ที่เชียวชาญทั้งศาสตราวุธและคาถาอาคม คู่กับตำบลบ้านพี้ อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน
ข่าว น่าน วันนี้ 14 ตุลาคม 2562 เวลา 09.30 น. นายชัยพล โรจนวิสิฐ นายอำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน ได้เดินทางไปเป็นประธานประเพณีเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง (หรือเจ้าประตูเมือง) พร้อมด้วย นายสรรเพชญ์ ปุละ หัวหน้าสำนักงานน่าน บริษัทไฟฟ้าหงสา จำกัด นายอิสรภาพ คำฟู นายกองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านพี้ ณ ศาลเจ้าต๋นเมือง (หรือเจ้าประตูเมือง) บ้านพี้เหนือ ตำบลบ้านพี้ อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน โดยมีราษฎรในท้องที่ และต่างจังหวัดที่เคารพศรัทธา เข้าร่วมงานพิธีดังกล่าวเป็นจำนวนมาก
ประเพณีเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง หมายถึงงานบวงสรวงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง เป็นประเพณีประจำท้องถิ่นของชาวตำบลบ้านพี้ และอำเภอบ้านหลวง ที่ได้กระทำกันมาทุกปี ศาลเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง มีอายุประมาณกว่า 100 กว่าปี โดยมีข้าวจ้ำ หรือปราญของท้องถิ่นเป็นผู้ดูแล การเลี้ยงศาลเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง
เป็นประเพณีที่ขอให้มีความอุดมสมบูรณ์ทั้ง ด้านน้ำอาหาร และพืชผลทางการเกษตร และราษฎรทุกคนอยู่รอดปลอดภัยจากอันตรายต่าง ๆ ในการเลี้ยงเมืองจะมีฟ้อนรำถวายจากเด็กและเยาวชนในท้องถิ่น นับเป็นการส่งเสริมการอนุรักษ์ศิลปะและวัฒนธรรมอีกวิธีหนึ่ง และการเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง จะใช้เฉพาะ ไข่ต้ม ขนมหวาน ผลไม้ตามฤดูกาล พร้อมประทัด 1,000 นัด
โดยชาวบ้านจะนำธูปเทียน ข้าวตอกดอกไม้ พร้อมไข่ต้ม ขนมหวาน ผลไม้ มาร่วมประเพณีเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง ซึ่งผู้จัดพิธีจะนำภาชนะใบใหญ่มาตั้งไว้ เพื่อให้ชาวบ้านใส่ขนมหวานและผลไม้เพื่อบูชาเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง ร่วมกันส่วนหนึ่ง ซึ่งอีกส่วนหนึ่งชาวบ้านจะนำขนมหวานและผลไม้ใส่ในตะกร้าของตนเองไว้ แล้วนำไปวางร่วมพิธีเลี้ยงเมือง
โดยเริ่มพิธีจากการที่ “ข้าวจ้ำ” หรือปราญท้องถิ่น “ฮ่ำเลี้ยง” หรือ กล่าวพลีกรรม และวัดวาไม้เป็นการเสี่ยงทาย ตามความเชื่อของคนท้องถิ่น จากนั้นจึงทำพิธีเลี้ยง โดยระหว่างนั้นมีการฟ้อนรำถวายไปด้วย จากนั้นเป็นพิธีจุดธูปบูชาเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง จำนวน 9 ดอก โดยประธานและแขกผู้มีเกียรติ ตามด้วยชาวบ้านที่เคารพเลี่ยมใส่ศรัทธา
เมื่อเสร็จพิธีเลี้ยงเมืองแล้วชาวบ้านจะนำขนมหวานและผลไม้ที่นำมาบูชาเลี้ยงเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง แบ่งกันรับประทานเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง และส่วนที่ใส่ในตะกร้าของตนเองจะนำกลับบ้านเพื่อให้บุคคลในครอบครัวรับประทานเพื่อเป็นสิริมงคลแก่บุคคลในครอบครัว โดยมีผู้ร่วมประเพณีเลี้ยงศาลเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมืองกว่า 400 คน
เจ้าต๋นเมืองหรือเจ้าประตูเมือง จากคติความเชื่อ ที่เล่าขานสืบต่อกันมา ว่าในอดีตสำคัญว่าเป็นเจ้าเมืองหนึ่ง ของดินแดนล้านนา โดยเจ้าต๋นเมืององค์นี้ เป็นผู้เชี่ยวชาญทั้งด้านศาสตราคม ด้านศาสตราวุธมีฝีมือเพลงดาบเป็นเลิศ หาคู่ต่อกรได้ยากยิ่ง ทั้งใช้ฤทธิจากความเชียวชาญวิชาอาคม กำหนดฟ้าดินได้ เป็นที่มาของสมญา “เจ้าฟ้ามืด” ไม่ว่าไปที่แห่งหนตำบลใดด้วยฤทธิ์แห่งวิชชาคม ท้องฟ้าจะมีเมฆมอกมืดมิดปิดกั้นแสงตะวัน ตามตำนานที่เล่าขานจากอดีต เจ้าต๋นเมืองใช้พื้นที่บริเวณที่ตั้งศาลปัจจุบันนี้เป็นจุดชัยภูมิรวมรวมไพล่พล คาดว่าอาจเป็นประตูเมือง ต่อสู้สกัดกั้นข้าศึกศัตรูด้วยความสามารถและกล้าหาญชาญชัย จนมีชื่อเสียงล่ำลือว่าเป็นเจ้าแห่งประตูเมือง จนเป็นตำนานเล่าขาน จวบจนปัจจุบัน
การนี้ได้มีการแจกของที่ระลึกในงานเป็น วัตถุมงคลแก่ผู้ร่วมงานฟรี สนับสนุนโดย นายสรรเพชญ์ ปุละ หัวหน้าสำนักงานน่าน บริษัทไฟฟ้าหงสา จำกัด และเปิดบูชาเหรียญเจ้าต๋นเมือง/เจ้าประตูเมือง รุ่นแรก แก่ผู้สนใจ เพื่อจัดหาทุนเพื่อสาธารณกุศล และบูรณะซ่อมแซมศาลเจ้าต๋นเมือง หรือเจ้าประตูเมือง ต่อไป
