ขอนแก่น – สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มข. จับมือชาวบ้านแฮด ชู “บ้านแฮดโมเดล” แก้ปัญหาพยาธิใบไม้ในตับและมะเร็งท่อน้ำดีให้หมดไปจากอำเภอ
รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่นพร้อมทีมงาน เข้าประชุมร่วมกับ นายทวิช พิมพะ นายอำเภอบ้านแฮด และ คณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) บ้านแฮด จ.ขอนแก่น โดยมี จนท.สาธารณสุขอำเภอ ฝ่ายปกครอง อบต. เทศบาล ผู้บริหารสถานศึกษา ผู้บริหาร รพ.สต. และ อสม. เข้าร่วมประชุมกว่า 35 คน โดยการประชุมครั้งนี้เป็นการประชุมหารือแนวทางการดำเนินงานแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ระยะที่ 2 ในพื้นที่อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น ด้วยการดำเนินงานในรูปแบบบูรณาการร่วมกันทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ผ่านกิจกรรมมหกรรมรณรงค์และการดำเนินโครงการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีเชิงบูรณาการ อันเป็นส่วนหนึ่งของ “บ้านแฮดโมเดล”
ทั้งนี้ที่ผ่านมา สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี และ พชอ.บ้านแฮด ได้จัดฝึกอบรมผู้นำชุมชนจากทั้ง 4 ตำบล จำนวนผู้เข้าร่วมอบรมกว่า 70 คน ผ่านกิจกรรมเสริมสร้างกระบวนการทำงานเป็นทีม ความเป็นผู้นำ การเพิ่มศักยภาพของตนเองในการแสดงออก และนำเสนอผ่านการแสดงละครสั้นสะท้อนปัญหา รวมถึงการได้รับความรู้ความเข้าใจในกระบวนการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีจากวิทยากรในหัวข้อต่างๆ ตั้งแต่เรื่อง อาหารปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ ระบบการจัดการข้อมูลใน Isan Cohort การตัดวงจรพยาธิใบไม้ตับ หลักสูตรการเรียนการสอน OV CCA ในโรงเรียน และการรักษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี โดยเน้นการนำเอาแนวคิดทุกโครงการไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตนเอง
รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี กล่าวว่า “การแก้ปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่อำเภอบ้านแฮด ไม่ได้มุ่งเน้นเฉพาะประเด็นบ้านแฮดไม่กินปลาดิบ แต่จะมุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาให้ครอบคลุมทั้งระบบ ได้แก่ การจัดการระบบสุขาภิบาลและสิ่งปฏิกูล อาหารปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ การตัดวงจรพยาธิใบไม้ตับ การสร้างภูมิคุ้มกันโดยให้ความรู้เยาวชน การตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี จนนำไปสู่การส่งต่อการรักษา ซึ่งทุกประเด็นนั้นมีความเกี่ยวเนื่องเชื่อมโยงกัน ดังนั้น ประชาชนจากทุกภาคส่วนในอำเภอบ้านแฮดต้องแก้ไขปัญหานี้ร่วมกัน ช่วยกันแก้ไขปัญหาทั้งระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว ซึ่งทางสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น และภาคีเครือข่าย ยินดีให้การสนับสนุนและดำเนินงานร่วมกันจนกว่าปัญหานี้จะหมดไปจากพื้นที่”
ทั้งนี้สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดีได้ดำเนินงานขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีมาเป็นเวลากว่าครึ่งทศวรรษผ่านโครงการ CASCAP โครงการวิจัยท้าทายไทย : ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับ โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และโครงการอื่นๆ โดยพื้นที่ อ.บ้านแฮด จ.ขอนแก่น หรือที่เรียกว่า “บ้านแฮดโมเดล” เป็นอีกหนึ่งพื้นที่นำร่องที่ทางสถาบันวิจัยฯ ได้นำโครงการวิจัยแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในด้านต่างๆ ลงมาขับเคลื่อนแก้ไขปัญหาร่วมกับภาครัฐและประชาชนในพื้นที่ เพื่อแก้ไขปัญหาและยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในสังคมโดยเฉพาะภาคอีสานให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไปในอนาคต
ทั้งนี้ปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดียังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของภาคอีสาน ปัจจุบันพบผู้เสียชีวิตจากโรคนี้เฉพาะในภาคอีสานปีละ 24,000 คน หรือวันละประมาณ 70 คน ซึ่งเป็นอัตราส่วนที่สูงที่สุดในโลก โดยมีสาเหตุสำคัญจากความนิยมรับประทานปลาน้ำจืดสุกๆ ดิบๆ หรือเชื่อว่า การบีบมะนาวใส่ในปลาดิบจะช่วยให้เนื้อปลาสุก ปลอดพยาธิได้
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- มูลนิธิมะเร็งท่อน้ำดี เข้าร่วมประชุม และโชว์ผลงาน ในงาน “AMMF Cholangiocarcinoma Conference 2019” ที่กรุงลอนดอน อังกฤษ
- มูลนิธิมะเร็งท่อน้ำดี จังหวัดขอนแก่น จัดกอล์ฟการกุศล ระดมทุนช่วยค่าผ่าตัดผู้ป่วย รวมทั้งจัดหาอุปกรณ์ทางการแพทย์ในการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี
