พังงา-ศาลเจ้ากระโสมเต้าโบ้เก้งประกอบพิธีอิ้วเก้ง แห่พระรอบเมือง สืบสานประเพณีถือศีล-กินผัก
ที่ศาลเจ้ากระโสมเต้าโบ้เก้ง ตลาดกระโสม อ.ตะกั่วทุ่ง จ.พังงา มีการประกอบพิธีอิ้วเก้งหรือแห่พระรอบเมือง ซึ่งเป็นอีกพิธีกรรมหนึ่งที่สำคัญในประเพณีถือศีล-กินผัก เปรียบเหมือนเป็นการออกประพาสเพื่อโปรดสัตว์ขององค์เทพ โดยเริ่มด้วยพิธีอัญเชิญองค์เทพเจ้ามาประทับทรงในร่างของม้าทรง ทั้งฝ่ายผู้ชาย และฝ่ายผู้หญิง จากนั้นก็ได้อัญเชิญองค์กิ้วอ๋องไต่เต่ประทับบนเกี้ยวใหญ่หรือตัวเหลี้ยน ออกจากศาลเจ้าไปประกอบพิธีอัญเชิญไฟศักดิ์สิทธิ์ ก่อนจะแห่พระรอบเมือง โดยมีประชาชนเชื้อสายจีนที่มีภูมิลำเนาอยู่ในเขตตลาดกระโสม แต่งกายด้วยชุดขาวเข้าร่วมพิธีคอยติดตามขบวนแห่ และบางส่วนได้มีการตั้งโต๊ะที่บริเวณหน้าบ้าน พร้อมด้วย ธูป เทียน น้ำชา และบรรดาผลไม้นานาชนิดเพื่อรอรับขบวนพระผ่านหน้าบ้าน ขณะที่เหล่าบรรดาม้าทรงนั้นแสดงอิทธิฤทธิ์แบบเบาๆ ตามมาตรการป้องกันโควิด-19
สำหรับศาลเจ้ากระโสมเต้าโบ้เก้ง มีประวัติความเป็นมามากกว่า 100 ปี โดยคำว่า “เต้าโบ้เก้ง” (โต้วหมู่กง) แปลว่า พระราชวังพระแม่เจ้าแห่งกลุ่มดาวเหนือ หมายถึง ศาลเจ้าที่ประกอบพิธีกรรมถือศีลกินผัก เดือน 9 ในทางจันทรคติของจีน โดยมีเทพประธาน คือ พระแม่เจ้าเต้าโบ้เทียนจุน (โต้วหมู่เทียนจุน) และมหาเทพกิวหองไต่เต่ (จิ่วหวงต้าตี้) หรือ เทพเจ้ากลุ่มดาวเหนือ 9 พระองค์ เมื่อ พ.ศ. 2383 ได้มีการตั้งหัวเมืองขึ้นใหม่ โดยตั้งเมืองตะกั่วทุ่งที่บ้านกระโสม ซึ่งบริเวณนี้มีแหล่งแร่อุดมสมบูรณ์ สันนิษฐานว่าชาวจีนได้ล่องเรือสำเภาเข้ามาตามคลองกระโสมและตั้งถิ่นฐานบริเวณนี้ นับแต่นั้นเป็นต้นมา
จากหลักฐานป้ายคำกลอนคู่สัมพันธ์ (ตุ้ยเหลียน) ของศาลเจ้าได้จารึกบอกปี พ.ศ. 2438 และป้ายเหนือประตูทางเข้าของห้องบูชาเทพประธานของศาลเจ้า (หล่ายตั๋ว) จารึกบอกปี พ.ศ. 2443 ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ศาลเจ้าแห่งนี้มีความเป็นมามากกว่า 100 ปี อีกทั้งยังมีเกี้ยวใหญ่ที่เป็นที่ประทับเทพเจ้า (ตั่วเลี่ยน) ซึ่งมีศิลปะแบบจีนฮกเกี้ยน สันนิษฐานว่า มีอายุมากกว่า 100 ปี
