สกลนคร-จากหมู่บ้านที่ยากจนและแห้งแล้งที่สุดของจังหวัดสกลนคร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 พระราชทานอ่างเก็บน้ำ พลิกฟื้นสู่ หมู่บ้าน เศรษฐกิจ พอเพียง เงินสะพัดหลายสิบล้านบาท/ปี
วันที่ 27 ธ.ค. 2560 ที่บ้านห้วยยาง ต.เหล่าโพนค้อ อ.โคกศรีสุพรรณ จ.สกลนคร นายเอกภพ โสภณ นายอำเภอโคกศรีสุพรรณ นายหวล ยางธิสาร อดีตผู้ใหญ่บ้านห้วยยาง และนายเสวต จันทะพรม ประธานชมรมผู้สื่อข่าวจังหวัดสกลนคร ร่วมบอกเล่าเรื่องราวของหมู่บ้านแห่งนี้ ซึ่งเดิมเคยได้รับฉายาว่าหมู่บ้าน “ขอทาน”
แต่ปัจจุบันด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ พระบาทสมเด็จพระปรมิทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงพระราชทานอ่างเก็บน้ำห้วยโท-ห้วยยางอันเนื่องมาจากรพระราชดำริ กับหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแก่ราษฎร พ.ศ.2532 กลับมาพลิกฟื้นอยู่ดีกินดี เป็น “หมู่บ้านเศรษฐกิจ” ของจังหวัดสกลนคร มีรายได้จากการขายกล้าไม้ครอบครัวละเฉลี่ย 20,000 – 50,000 บาท/เดือน
ในอดีตก่อน พ.ศ. 2527 บ้านห้วยยางเดิมเคยมีฉายาว่าเป็นหมู่บ้านขอทาน เพราะราษฎรที่นี่ล้วนยากจน เป็นผู้ด้อยโอกาส ไม่ใช่เพราะความเกียจคร้าน แต่เป็นเพราะความแห้งแล้ง ดินแตกระแหง และขาดแคลนแหล่งน้ำอย่างหนัก จึงไม่สามารถทำเกษตรกรรม ทำไร่-ทำนา ได้แต่เพียงขึ้นเขา ขุดหัวมัน หาของป่า หน่อไม้ ปู-ปลา เพื่อรับประทาน
ในตอนนั้นบ้านห้วยยางมีประชากรประมาณ 200 คน ด้วยปัจจัยด้านความแห้งแล้งข้างต้น ชาวบ้านส่วนหนึ่งจึงได้ออกขอทานตระเวนเร่ร่อนไปตามหมู่บ้าน-อำเภอต่างๆ โดยจะมุ่งขอข้าวสารเป็นหลัก เพื่อนำมารับประทานประทังชีวิตในครอบครัว
นายหวล ยางธิสาร อดีตผู้ใหญ่บ้านห้วยยาง เล่าว่า สมัยก่อน ชาวบ้านต้องออกขอทานเพื่อหาข้าวมาเลี้ยงลูกไม่ว่าจะเป็นข้าวสารหรือข้าวเปลือก บางครั้งก็เข้าไปขอข้าวก้นบาตรมาประทังชีวิต หลังในหลวง รัชกาลที่ 9 พระราชทานอ่างเก็บน้ำห้วยโท-ห้วยยาง ให้ชาวบ้านจากนั้นก็มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ชาวบ้านไม่ต้องออกเร่ร่อนขอทาน มีน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ปลูกข้าว ปลูกผัก
นอกจากนี้พระองค์ทรงพระราชทานปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแก่ชาวบ้าน รวมถึงความรู้ด้านการเกษตรต่างๆ ชาวตำบลเหล่าโพนค้อ สามารถผันน้ำจากอ่างห้วยโท-ห้วยยาง มาทำการเกษตร ทำไร่ทำนา รวมถึงการเพาะพันธุ์กล้าไม้ขายจนทุกวันนี้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจเงินหมุนเวียนหลายสิบล้านต่อปี มีพื้นที่เพาะปลูกได้รับประโยชน์จากอ่างแห่งนี้กว่าหมื่นไร่
นายเอกภพ โสภณ นายอำเภอโคกศรีสุพรรณ กล่าวว่า เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2527 พระบาทสมเด็จพระปรมิทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมราษฎร บ้านโพนงาม ตำบลหนองบ่อ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม และทอดพระเนตรบริเวณที่จะก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยโท ในเขตบ้านโพนงาม และบ้านห้วยยาง ตำบลเหล่าโพนค้อ อำเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร ได้พระราชทานโครงการพระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทาน เพื่อจัดหาน้ำช่วยเหลือพื้นที่เพาะปลูกของหมู่บ้านต่างๆ ซึ่งกำลังเดือดร้อน ให้สามารถทำการเพาะปลูกได้ทุกฤดู
จากนั้นพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงเสด็จพระราชดำเนินเปิดอ่างเก็บน้ำห้วยโท-ห้วยยาง ในวันที่ 30 พฤศจิกายน 2532 ทรงเสวยพระกระยาหารค่ำเลี้ยงต้อนรับทูตานุทูตจากต่างประเทศ ที่ศาลาทรงงาน อ่างเก็บน้ำห้วยโท-ห้วยยาง ซึ่งมีภูมิทัศน์ที่สวยงามมาก อ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ทอดยาวไปบรรจบกับภูเขา น้ำใสสะอาด ลมเย็นพัดมาจากเทือกเขาภูพานที่อุดมไปด้วยป่าไม้และหินผา
นายเอกภพ โสภณ นายอำเภอโคกศรีสุพรรณ กล่าวต่อว่า ชาวบ้านห้วยยางได้ยึดอาชีพเพาะพันธุ์กล้าไม้จำหน่ายส่งทั่วประเทศ ชาวบ้านต่างน้อมนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงของพ่อหลวงมาใช้ กล้าไม้ที่นิยมปลูกจำหน่ายจะเป็นมะละกอ ซึ่งปลูกได้ทั้งปี และยังมีกล้าไม้อีกหลายชนิด อาทิ หวาย ยางนา มะม่วง มะนาว มะกรูด ฯ
สำหรับพืชที่น่าสนใจ อีกชนิดหนึ่งก็คือผักหวาน เกษตรกรบ้านห้วยยางคิดค้นการปลูกจากภูมิปัญญาชาวบ้าน สามารถขยายเพาะพันธุ์ผักหวานขายได้ตลอดทั้งปีเช่นกัน กล้าผักหวานที่โตแล้วสามารถขายได้ถึงต้นละกว่า 1,500 บาท
โดยจะมีพ่อค้าทั่วประเทศเข้ามาที่หมู่บ้านห้วยยางเพื่อซื้อพันธุ์กล้าไม้ไปจำหน่ายต่อ ยิ่งใกล้เทศกาล ปีใหม่ พ.ศ. 2561 ความต้องการกล้าไม้ยิ่งเพิ่มขึ้น เกษตรกรชาวห้วยยางจึงต้องเพิ่มกำลังการผลิตตาม ส่งผลให้มีเงินสะพัดหลายล้านบาทในช่วงปีใหม่
อย่างไรก็ดี “ผมในฐานะที่เป็นนายอำเภอโคกศรีสุพรรณ ก็จะต่อยอดส่งเสริมการขายให้สะดวกรวดเร็วและง่ายมากยิ่งขึ้น ในยุคดิจิตอลเช่นนี้ ผ่านสื่อออนไลน์ เว็บไซต์ ผลักดันการขายออกสู่ตลาดต่างประเทศ เพิ่มมูลค่า โดยในอนาคตเราอาจจะได้เห็นคนสหรัฐปลูกต้นผักหวานที่รัฐนิวยอร์ก เงินหมุนเวียนเข้าสู่บ้านห้วยยางและกลุ่มเพาะกล้าไม้จากหลักสิบล้านอาจเพิ่มเป็นหลายร้อยล้านบาทได้” นายเอกภพ โสภณ นายอำเภอโคกศรีสุพรรณ กล่าว
