วันที่ 4 พฤศจิกายน 2560 พระสานด้วยไม้ไผ่องค์แรกที่ใหญ่ ที่สุดของประเทศไทยตั้งอยู่ที่ บ้านเหมืองแดงน้อย ตำบลเกาะช้าง อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย โดยมีพระครูหิรัญเจ้าอาวาสวัด อุทยานเวฬุวันพระเจ้าสาน วัดหิรัญญาฯ เป็นผู้สร้าง
กล่าวถึงความเป็นไปเป็นมา ถึงวัดพระสานด้วยไม้ไผ่องค์แรกที่ใหญ่ที่สุด ก่อนหน้าที่พระครูหิรัญอาวาส ยังมีพรรษาน้อยอยู่ ได้เดินทางติดตามพระครูบาบุญชุ่มไปตามหัวเมืองต่างๆเป็นเวลา8ปี ในประเทศเมียนมา ได้เห็นวัดต่างที่ทุรกันดานในเมียนมา แต่ได้มาเห็นวัดหนึ่งที่ใช้ไม้ไผ่สาน แต่องค์ไม่ใหญ่มากนัก มีความสนใจและชอบความงดงานในการใช้วัสดุ ทำจากไม้ไผ่มุงที่หาอยาก
หลังจากนั้นปี48 ก็ได้มีชาวบ้านนิมนต์มาจำอยู่วัดเหมืองแดงน้อย ตำบลเกาะช้าง อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย พระครูหิรัญฯจึงคิดอยากจะสร้างพระสานด้วยไม้ไผ่ ไว้ให้ชาวบ้านบูชายังวัดเหมืองแดงน้อย จึงได้ติดตามหาผู้สร้างพระด้วยไม้ไผ่ ที่เคยพบยังเชียงตุงแต่ก็ไม่พบช่างดังกล่าว แต่พอมาวันหนึ่งได้มาพบช่างดังกล่าวที่โรงพยาบาลแม่สาย มารักษาตัว จึงได้พูดคุยกันถึงขอช่วยสร้างพระสานไม้ไผ่มุง แต่ช่างยังไม่ว่าง ช่างก็หายไป
พอมาวันหนึ่งช่างได้เดินทาง มายังวัดเหมืองแดงน้อยและขอให้พระครูหิรัญอาวาสวัตรไปยังวัดเกิดตน เพื่อไปทำบุญเนื่องจากวัดมีความยากจนมาก หลังจากนั้นช่างจะกลับมาช่วยสร้างให้ฟรีโดยไม่คิดค่าแรง พระครูหิรัญอาวาสวัตรได้ทำตามที่ช่างขอ
ต่อมาช่างได้กลับมาสร้าง แต่จะต้องให้ทางวัดหาไม่ไผ่มุงมาให้ ซึ่งไม้ดังกล่าวหายากมาก และจะต้องตัดวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนสาม เท่านั้น และต้องตัดไม้ไผ่มุงมาตามจำนวน ในวันเดียวให้หมด จึงคิดจะไปหาที่ไหนมา บังเอิญพระครูหิรัญฯ เคยนำสิ่งของไปช่วยเหลือวัดฝั่งเมียนมา และได้ติดต่อของให้เจ้าอาวาสวัดช่วยหาให้อีกแรง จนพบมีที่หมู่บ้านชาวเผาปะหล่อง
ไม้ไผ่มุงดังกล่าว จะมีขึ้นที่เดียวบนดอยเขตของชาวเผาปะหล่อง เต็มไปทั้งดอยมีที่เดียว จึงได้พูดคุยกับชาวบ้านขอช่วยกันไปไม้ไผ่มุงมา แต่เนื่องด้วยการเมืองท้องถิ่นที่มีความรุนแรง ทำให้ไม่ได้รับความร่วมมือมากนัก พระครูหิรัญอาวาสวัดจึงคิดทำยังไงชาวบ้านที่เกิดความแตกแยกแบ่งเป็นสองกลุ่มให้สามัคคีกัน จึงได้เรียกผู้นำท้องถิ่นที่ขัดแย้งมาพบ และขอให้ทั้งสองฝ่ายช่วยกันสร้างพระสานจากไม้ไผ่มุง เพื่อให้เป็นที่สักการบูชาของคนในชุมชน ทั้งสองฝ่ายยอมตกลงและช่วยกัน ไปนำไม้ไผ่มุงจากฝั่งเมียนมาข้ามน้ำมา พาชาวบ้านไปตัดตามจำนวนที่ต้องการในวันเดียวหมดจนทำให้ชาวบ้านทั้งสองกลุ่มเกิดความรักความสามัคคีเกิดขึ้น
การสร้างพระสานไม่ไผ่มุง จะใช้ช่าง3คน หรือทางเหนือจะเรียกสล่า ช่างที่สร้างไม่ไผ่มุงทุกคนจะต้องถือ ศีล8แปดเท่านั้น ถึงจะเป็นผู้สร้างได้ จะต้องอยู่ในฐานองค์พระสานด้านในเท่านั้น ไม่ออกมา กินนอนอยู่ด้านใน ไม่พูดคุยกัน จนสร้างเสร็จภายใน. 99 วัน มีหน้าตัก 9.9 ศอก สูง19ศอก หนัก2ตัน โดยได้ชื่อพระสิงสานชนะมาร องค์แรกที่ได้สร้างขึ้นมาใหญ่ที่สุดของประเทศไทย ส่วนหลังคาและตัววิหารจะเป็นแบบสร้างด้วยไม้ไผ่มุงทั้งหมด ดูแปลกตาสวยสดงดงาม
“มีความเชื่อกันว่าถ้าได้มากราบไหว้สักการะบูชา”
- พระสิงห์สานเป็นพระแห่งความรัก หากหนุ่มสาวคู่ใด ได้สักการะบูชา จะรักกันยาวนานตลอดไป
- ด้วยอานิสงส์แห่งการได้ใช้ไม้มุงมาทำพระทั้งองค์จะบังเกิดผล คือ อานุภาพปกคลุมรักษาตระกลูและตนเองให้อยู่รอดปลอดภัยจากอันตราย อุบาทว์จัญไรที่จะเกิดขึ้นทั้งปวง
- จะเกิดความโชคดี บารมีสูงส่ง จะได้เป็นเจ้าคน นายคน มีข้าทาสบริวาร ผู้รับใช้ที่ซื่อสัตย์สุจริตมากมาย
- จะสานต่อฐานะมั่นคง มีทรัพย์สินมากขึ้นเรื่อยๆ ไม่มีวันหยุด
- จะสานต่อชะตาอายุให้ยืนยาวมั่นคงถาวรไร้โรคภัยไข้เจ็บตลอดไป
- จะสานต่อกิจการ ร้านค้า ธุรกิจให้เจริญงอกงาม เพิ่มพูน ไพบูลย์ ทวีคูณ ร้อยเท่า พันเท่า
- จะสานต่อเงินทองไม่ให้ขาดมือ
- จะสานต่อตระกูลเพิ่มพูนให้ตระกูลสูงส่ง เป็นที่เชิดหน้าชูตา ลูกหลานเป็นคนดี ว่านอนสอนง่ายเป็นที่ยอมรับของสังคม และต่อมามีการรสร้างพระสานด้วยหวาย ไปประดิษฐานสถานที่ต่างๆในประเทศไทย
ปัจจุบันวัดพระสิงค์สานชนะมาร ได้สร้างอุทยานเวฬุวันพระสานขึ้น มีสร้างแบบบ้านของชนเผ่าไทยใหญ่ ไทยลือ ไทยเขิน ยวน ขึ้น ปลูกข้าว ปลูกผักปลอดสารพิษ เพื่อให้เป็นที่ศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิต และยังมีโครงการที่จะสร้างตลาดน้ำวิถีชีวิตล้านนา เพื่อให้คนในชุมชนมีรายได้ และจะเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง ของจังหวัดเชียงราย
ข่าว/ภาพ สราวุธ คำฟูบุตร ผู้สื่อข่าวประจำจังหวัดเชียงราย
