เชียงราย-ชาวบ้านรวมตัวกันตั้งโต้ะเสวนาเรื่องผลกระทบการก่อสร้างโรงงานแต่งแร่ดีบุก ที่กำลังจะขออนุญาตสร้าง คัดค้านไม่เอา
เมื่อเวลา 13.00น. วันที่ 4 พ.ย.2561 บริเวณ บ้านสันมะเค็ด ม.9 ต.ป่าสัก อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ชาวบ้านกว่า 200 คน ได้จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ถอดบทเรียนจากโรงานแต่งแร่บ้านคิตตี้ล่าง โดยมีพระยงยุทธ ทีปโก เครือข่ายพระนักพัฒนาภาคเหนือ พระเดช พรมสวัสดิ์ สหพันธ์เกษตรกรภาคเหนือ อาจารย์ สุรพงษ์ กองจันทึก (ทนายความให้กับชาวบ้านคิตตี้ล่าง) ว่าที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ อาจารย์นิวัฒน์ ร้อยแก้ว (ผู้คัดค้านการระเบิดหินในแม่น้ำโขง)
ในการตั้งโต้ะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ครั้งนี้ ทางอาจารย์ สุรพงษ์ กองจันทึก พูดถึงเหตุการณ์ ปีพ.ศ. 2541 ศูนย์ศึกษากระเหรี่ยงและพัฒนาร้องเรียนต่อกรมควบคุมมลพิษให้ตรวจสอบการปนเปื้อนของตะกั่วในห้วยคลิตี้ ตำบลชะแล อำเภอทองผาภูมิจังหวัดกาญจนบุรี เพราะเกิดเหตุรั่วไหลของน้ำจากบ่อเก็บกักตะกอนหางแร่ (Tailing Pond) จากกิจกรรมการแต่งแร่ตะกั่วของโรงแต่งแร่ ปล่อยน้ำเสียลงสู่ห้วยคลิตี้ ทำให้เกิดความวิตกกังวลต่อสุขภาพของคนในหมู่บ้าน
ต่อมาปี 2542 หน่วยแพทย์เคลื่อนที่ กรมอนามัยเข้าไปตรวจเลือกชาวบ้านคลิตี้ล่าง พบว่าผู้อยู่อาศัยในหมู่บ้านคลิตี้ล่างซึ่งอยู่หลังบ่อเก็บกักตะกอนหางแร่ มีระดับสารตะกั่วในเลือดสูงในทุกช่วงอายุระหว่าง 23.56- 26.31 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร จนทำให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาญจนบุรี ออกมาประกาศงดให้ใช้น้ำลำห้วยคลิตี้ จนมีการฟ้องร้องเอาผิดทางกฎหมายกับโรงงานแต่งแร่ ให้ชดใช้ค่าเสียหายผู้ที่ได้รับผลกระทบ
กรณีโรงงานแต่งแร่ดีบุกที่จะตั้งในเขตอำเภอเชียงแสน จะนำแร่ดีบุกจากประเทศเมียนมา ลงเรือท่าสบเหล่ยเมียนมา ล่องน้ำโขงมาขึ้นท่าห้าเชียงสามเหลี่ยมทองคำ วันละ 329,000 กิโลกรัม ขนขึ้นรถบรรทุกวิ่งผ่านบ้านสบรวก สามเหลี่ยมทองคำ ซึ่งบริเวณเส้นทางดังกล่าวเป็นแหล่งท่องเที่ยว จะส่งผล เกิด ฝุ่นละออง ควันพิษ เสียงดัง และขบวนการแต่งแร่ จะก่อเกิดหางแร่ ซึ่งจะเป็นเศษขยะ จะมีปริมาณ 60,000 กิโลกรัม ต่อวัน ชาวบ้านมีความวิตกกังวล เศษหางแร่ ที่จะมีปริมาณมากขึ้นในแต่ละวัน แต่ละปี จะก่อให้เกิดสารพิษตกค้าง ไหลซึมลงสู่ดิน และน้ำ เข้าสู่ผลผลิตของเกษตรกร เนื่องจากในเขตบริเวณตั้งโรงงานแต่งแร่ เป็นไร่นา จำนวนมาก และมีหนองน้ำขนาดใหญ่ที่เกษตรกรสูบน้ำมาใช้ ในการเกษตร
ซึ่งทางกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเชียงแสน ยืนยันจะต่อสู้คัดค้านต่อต้าน โรงงานแต่งแร่ดีบุก ที่จะสงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอำเภอเชียงแสน หากปล่อยให้เกิดโรงงานขึ้น นานไปชาวบ้านจะได้รับอันตรายจากสารตกค้าง การออกมาปกป้องจะทำทุกวิถีทาง ตามสิทธิของประชาชนคนไทย
