พลับพลึงธาร หนึ่งเดียวในโลก
ปัจจุบันสถานะของพลับพลึงธารพืชเฉพาะถิ่นพบหนึ่งเดียวในโลกยังมิได้ถูกบรรจุในบัญชีของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าใกล้สูญพันธุ์ หรือ CITES และไม่ได้รับการการคุ้มครองภายใต้กฎหมายใด ๆ ในประเทศไทย
นอกจากนี้มีข้อมูลว่าปัจจุบัน พบพลับพลึงธารเหลือแค่ประมาณร้อยละ 1 เท่านั้น และพบขึ้นอยู่อย่างกระจัดกระจาย จึงได้ขึ้นเป็นบัญชีพืชที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก (IUCN Redlist) เมื่อปี ค.ศ. 2011
อย่างไรก็ดีเป็นที่น่ายินดีว่าวันนี้ชุมชนในพื้นที่ถิ่นอาศัยของพลับพลึงธารและภาครัฐหลายหน่วยงาน ทั้งในระนอง และ พังงา ต่างตื่นตัวในการอนุรักษ์พืชชนิดนี้เอาไว้ ไม่ว่าจะเป็น ชมรมเพลินไพรศรีนาคา
กลุ่มอนุรักษ์คลองบางปรุ กลุ่มอนุรักษ์บ้านห้วยทรัพย์ กลุ่มอนุรักษ์บ้านนายทุย พลับพลึงธารบ้านบางวัน และกลุ่มอนุรักษ์บ้านบางซอย เป็นต้น (ภายใต้การสนับสนุนขององค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (IUCN) และเครือข่ายอนุรักษ์ลุ่มน้ำอันดามันตอนบน)
ชุมชนเหล่านี้ มีกิจกรรมการอนุรักษ์และฟื้นฟู และมีกฎระเบียบต่าง ๆ ที่ห้ามการขุดหาหัวพลับพลึงธารเพื่อการค้า รวมถึงมีการสร้างแหล่งปลูก เพาะกล้า ขยายพันธุ์พลับพลึงธารหนึ่งเดียวในโลกเอาไว้ให้อยู่คู่เมืองไทยสืบต่อไปอย่างยั่งยืน
