จังหวัดน่าน ชาวบ้านมละบริ (ตองเหลือง) สุดปลาบปลื้มปิติ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพฯ ทรงพระราชทานเมล็ดพันธุ์ผัก เพื่อขยายพันธุ์บริโภคในครัวเรือน
น่าน ที่บริเวณลานกิจกรรมชุมชนมละบริ โครงการอนุรักษ์ระบบนิเวศป่าไม้ห้วยลู่ ตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ชุมชนมละบริบ้านห้วยลู่ หมู่ที่ 5 ตำบลสะเนียน อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน จัดพิธีรับพระราชทานเมล็ดพันธุ์ผักพระราชทาน หน้าพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
ทรงพระราชทานแจกจ่ายให้แก่ชาวบ้านมละบริ (ตองเหลือง) ในพื้นที่โครงการตามพระราชดำริฯ จำนวน 42 ครัวเรือน ครัวเรือนละ 1ชุด และเจ้าหน้าที่ป่าไม้ที่ปฏิบัตงานในพื้นที่โครงการพระราชดำริฯ 4 ชุด และข้าราชการตำรวจ ที่ปฏิบัตหน้าที่เป็นครูผู้สอน อยู่พื้นที่โครงการพระราชดำริ 4 ชุด รวม 50 ชุด เพื่อนำไปปลูกผัก ไว้กินเอง ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน และเก็บเมล็ดพันธ์ไว้ปลูกในรุ่นต่อไป
สืบเนื่องจาก เมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2550 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงงานในพื้นที่บ้านห้วยหยวก ตำบลแม่ขะนิง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ทรงห่วงใยความเป็นตัวตนและวัฒนธรรมของชนเผ่า กลุ่มชาติพันธุ์มลาบรีจะสูญหาย พระองค์ทรงมีพระราชดำริกับ นายสุวัฒน์ โชคสุวัฒนกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดน่านในขณะนั้น
ทรงมีพระราชดำริดังว่า “ให้หาแนวทางการพัฒนาให้มลาบรีอยู่กับป่า มีชีวิตแบบดั้งเดิม แต่สามารถรู้เท่าทันโลกปัจจุบัน มีการคุ้มครองเสรีภาพของชนเผ่า มีการสืบทอดประเพณี วัฒนธรรม อีกทั้งให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องส่งเสริมการปลูกข้าวเพื่อเอาไว้ใช้บริโภค และอีกส่วนหนึ่งที่เหลือจากการบริโภค ให้นำไปจำหน่าย เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในครัวเรือน”
และอีกครา เมื่อวันที่ 20 มกราคม 2558 ทรงมีพระราชดำริกับ นางมิ่งขวัญ วิชยารังสฤษดิ์ ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในขณะนั้น ครั้งเมื่อเสด็จพระราชดำเนิน ไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ณ โรงพยาบาลเทพรัตนเวชชานุกุลเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา ตำบลแม่แจ่ม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
ทรงมีพระราชดำริดังว่า “ให้กรมป่าไม้ดูแลชาวมลาบรีที่ศูนย์ภูฟ้าพัฒนา จังหวัดน่าน ที่ศูนย์ภูฟ้ามีชาวมลาบรีจำนวนมาก ให้พัฒนาพื้นที่ห้วยลู่ให้ดีขึ้น และให้พิจารณาดูว่า จะนำชาวมลลาบรีมาอยู่ที่ห้วยลู่ได้อย่างไร และให้ดูเรื่องการศึกษาของเด็กและเยาวชนบางส่วน ที่ยังไม่ได้รับการศึกษา”
โดยโครงการอนุรักษ์ระบบนิเวศป่าไม้ห้วยลู่ ได้เข้าดำเนินการพัฒนาพื้นที่ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2554 โดยเริ่มต้นมีเยาวชนมลาบรีเพียง 8 คน ร่วมกับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง พัฒนาพื้นที่ป่าเสื่อมโทรมบริเวณขุนน้ำสะเนียน-ห้วยลู่ บ้านสองแคว ตำบลสะเนียน อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน พัฒนาพื้นที่อยู่อาศัย พื้นที่ทำการเกษตร และร่วมกันฟื้นฟูสภาพป่าเสื่อมโทรมที่เป็นผืนป่าต้นน้ำ
จนปัจจุบันสภาพผืนป่ากลับคืนเกือบเป็นผืนป่าที่อุดมสมบูรณ์ จากการเดินเท้าสำรวจร่วมกับเจ้าหน้าที่และชาวบ้านเมื่อปี 2561 พบตาน้ำผุดตามธรรมชาติในช่วงปลายฤดูฝนกว่า 40 จุด ส่งผลให้ลำน้ำสะเนียนมีน้ำไหลตลอดทั้งปี โดยชาวบ้านในพื้นที่โครงการทำเกษตรกรรมปลูกข้าวและพืชผักโดยไม่ใช้ยาฆ่าแมลงหรือสารเคมีกำจัดวัชพืช
ทั้งนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชดำริมอบเมล็ดพันธ์ผักพระราชทาน ดังกล่าว โดยทรงโปรดเกล้าให้มูลนิธิชัยพัฒนา ดำเนินการผ่าน ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ (เพื่อระลึกในวาระครบรอบ 100 ปี พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าจักรพันธุ์เพ็ญศิริ)
ที่จัดตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงและพัฒนาพันธุ์พืชให้เกษตรกรได้มีพืชที่มีสายพันธุ์ที่ดี ตอบสนองความต้องการของเกษตรกรด้านพันธุ์พืช ทนทานต่อโรคและแมลง ได้ผลผลิตที่ดี ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จึงผลิตพันธุ์พืช จึงผลิตเมล็ดพันธุ์พืช เพื่อสะสมเป็นเมล็ดพันธุ์พระราชทาน ให้แก่ชาวบ้าน หน่วยงานและชุมชน
โดยทางโครงการอรุรักษ์ระบบนิเวศป่าไม้ห้วยลู่ ตามพระราชดำริฯ ได้รับพระราชทานเมล็ดพันธุ์พืช ที่ผลิตโดยศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จำนวน 50 ชุด ชุดละ 10 ชนิดเมล็ดพันธุ์ ได้แก่เมล็ดพันธุ์ ผักกวางตุ้ง มะเขือเปาะ (สายพันธุ์ พวงหยกจักรพันธ์) ผักบุ้ง ถั่วฟักยาว ถั่วฟักยาว (สายพันธุ์ สี่ม่วง) มะเขือ (สายพันธุ์ เจ้าพระยา) ผักคะน้า พริกขี้หนู กระเจี๊ยบ (สายพันธุ์ สีเขียว) และเมล็ดพันธุ์ถั่วฟักยาว (สายพันธุ์ลายเสือจักรพันธ์เบอร์ 1) ให้ชุมชนมลาบรีเพื่อส่งเสริมการปลูกพืชผักหลังฤดูทำนา
โดยทางชุมชนจะคัดเลือกตัวแทนพร้อมเจ้าหน้าที่ เข้ารับการถ่ายทอดองค์ความรู้ พร้อมทั้งขั้นตอนรวมทั้งเทคนิคการผลิตเมล็ดพันธุ์พืชสายพันธุ์ต่างๆ ที่ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ ในห่วงเวลาต้นเดือนพฤศจิกายน เพื่อนำองค์ความรู้ที่ได้กลับมาถ่ายทอดและพัฒนาให้ชุมชนเป็นศูนย์กลางแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์พืชผัก เพื่อส่งให้ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย เพื่อทรงพระราชทานฯ ให้แก่ชาวบ้าน หน่วยงานและชุมชนตามพระราชประสงค์ต่อไป
77ข่าวเด็ด ประจำจังหวัดน่าน รายงาน
