จังหวัดน่าน ชาวบ้านชุมชนมลาบรีห้วยลู่ จ.น่าน ช่วยกันลงแขกเกี่ยวข้าวในแปลงนาแบบเกษตรอินทรีย์ เพื่อเก็บไว้บริโภค ทั้งยังช่วยลดค่าแรงงาน สร้างสามัคคีในชุมชน
ข่าววันนี้ น่าน วันที่ 15 ธันวาคม 2563 ชุมชนมลาบรีห้วยลู่ หรือชนเผ่าตองเหลือง โครงการอนุรักษ์ระบบนิเวศป่าไม้ห้วยลู่ ตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตน์ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี หมู่ที่ 5 บ้านสองแคว ตำบลสะเนียน อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน
โดยพร้อมใจกันร่วมลงแขกเกี่ยวข้าว โดยมีการหมุนเวียนไปตามนาข้าวของแต่ละครัวเรือนจนเก็บเกี่ยวแล้วเสร็จ และร่วมแรงร่วมใจกันลงแขกฟาดข้าวเป็นการทำให้ข้าวเปลือกหลุดออกจากรวงโดยไม่ใช้เครื่องจักรกล คงวิถีการดำรงชีวิตแบบพอเพียง ซึ่งปัจจุบันการเก็บเกี่ยวข้าวใช้เครื่องจักรกลเพื่อลดระยะเวลาและลดการใช้แรงงาน จึงพบเห็นวิธีการฟาดข้าวดังกล่าวยากพบ เพราะการเก็บเกี่ยววิธีนี้ต้องใช้แรงกายและความอดทนเป็นอันมาก
ทั้งนี้ภายหลังจากการที่ชุมชนเปิดรับและเปิดกว้างในการพบปะบุคคลภายนอกเพิ่มขึ้น จากการที่เข้าไปสงเคราะห์ เยี่ยมเยียน หลายคนกลับได้พบเห็นและเข้าใจไปเอง และได้ถ่ายแบบมากมายทั้งวิถีชีวิต โดยไม่คำนึงถึงสิทธิในการดำรงวิถีชีวิต นำเรื่องราวดังกล่าวไปโพสต์ในสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ ชนเผ่ามละบริอยู่อย่างลำบาก แร้นแค้น โดยไม่มีการสอบถามข้อเท็จจริงว่าสิ่งที่พบเห็นคือความอัตคัดใช่หรือไม่ ไปขอรับบริจาค
ทางชุมชนเกรงจะสบโอกาสตกเป็นเครื่องมือของมิจฉาชีพ และฝากประชาสัมพันธ์ว่า ทางชุมชนดำรงชีวิตแบบนี้เพื่อรักษาวิถีชีวิตคล้ายกับครั้งอดีตที่มีผืนป่าอุดมสมบูรณ์ และทางชุมชนไม่เคยขอรับความช่วยเหลือเป็นเครื่องอุปโภคบริโภค และหลายภาคส่วนได้มาส่งเสริมสร้างทัศนคติการพึงพาสิ่งของบริจาค หากสิ่งของที่บริจาคหมดก็ต้องรอ หากไม่ได้ก็ต้องขอ แล้วคุณค่าและศักดิ์ศรีของมนุษย์จะอยู่ตรงไหน หลังจากทัศนคติเลิกพึ่งพิงของบริจาคหมดไปและเริ่มภูมิใจในศักดิ์ศรีของชาติพันธุ์
ทัศนคติจึงปรับเปลี่ยนไม่ขอรับความช่วยเหลือเป็นสิ่งของ อาทิ เสื้อผ้า อาหาร หากประสงค์ให้ความช่วยเหลือ ทางชุมชนขอรับเป็น เครื่องมือทางการเกษตร เมล็ดพันธุ์พืช หรือจะช่วยอุดหนุนสินค้าของทางชุมชน ทั้งเริ่มสร้างปฏิสัมพันธ์กับชุมชนหรือบุคคลภายนอกที่ไม่ได้มุ่งหวังประโยชน์หรือเข้าไปแสวงหาผลประโยชน์ในชุมชน อาทิ ร่วมงานประเพณีสืบชาตาแม่น้ำกับชนเผ่าอื่น หรือร่วมงานแสดงความยินดีทำบุญบ้าน ที่ไม่ขัดกับความเชื่อและศาสนา
ทางชุมชนมุ่งหวังอยากได้ความช่วยเหลือด้านองค์ความรู้ต่างๆ มากกว่า เช่น ความรู้เรื่องดิน ที่ปัจจุบันการเพาะปลูกข้าวประสบปัญหา ดินที่มีลักษณะที่เฉพาะ ทำให้ต้นข้าวแผ่ขยายราก เพื่อดูดสารอาหารได้ดี ทำให้เมล็ดข้าวมีขนาดไม่สมบูรณ์ และเริ่มประสมปัญหา ข้าวที่เพาะปลูกไม่เพียงพอและชาวมละบริเริ่มเข้ามาอยู่อาศัยในโครงการเพิ่มขึ้น จนการเก็บเกี่ยวของปี 2562 ที่ใช้บริโภคปี 2563 หมดก่อนการเก็บเกี่ยว สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชทานความช่วยเหลือ พระราชทานข้าสารเพื่อใช้ในการบริโภค 2,500 กิโลกรัม
จากพระราชดำริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ครั้งเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมชาวมลาบรี ให้หาแนวทางพัฒนาชุมชนให้อยู่คู่กับป่าแบบดั้งเดิม ส่งเสริมการปลูกข้าวเพื่อบริโภค ส่วนที่เหลือก็จำหน่าย หลายภาคส่วนจึงเข้าให่การช่วยเหลือสุดความรู้ความสามารถช่วยให้ปลูกข้าว
นาข้าวของชาวชุมชนมลาบรีบ้านห้วยลู่ เป็นข้าวอินทรีย์ ซึ่งการลงแขกเกี่ยวข้าวทำต่อเนื่องมาเป็นปีที่ 10 แล้ว เพื่อลดค่าใช้จ่ายในการจ้างแรงงาน อีกทั้งยังเป็นการสร้างความสมัครสมานสามัคคีสร้างความเข้าใจอันดีในชุมชน โดยมีผลผลิตต่อปีกว่า 9,000 กิโลกรัมทุกปี และในปีนี้ได้ผลผลิตรวม 8,432 กิโลกรัม
