ไขรหัสลับ ละครบุพเพสันนิวาส – คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ และกระทรวงวัฒนธรรม จัดงานเสวนาวิชาการ “ไขรหัสลับ ละครบุพเพสันนิวาส” ถอดบทเรียนละครน้ำดี สร้างสรรค์สังคมไทย
คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ และกระทรวงวัฒนธรรม จัดงานเสวนาวิชาการ “ไขรหัสลับ ละครบุพเพสันนิวาส” ถอดองค์ความรู้การผลิตและสร้างสรรค์ละครโทรทัศน์ที่ประสบความสำเร็จ ทั้งในด้านการให้ความบันเทิง และด้านการสร้างสรรค์พัฒนาสังคมให้เกิดการเรียนรู้ด้านวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ ณ ห้องออดิทอเรียม ชั้น 4 คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โดยได้รับเกียรติจากนายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ให้เกียรติเป็นประธานเปิดการเสวนาวิชาการ พร้อมกล่าวปาฐกถาพิเศษ บอกเล่าถึงเรื่องราวในอดีตสมัยกรุงศรีอยุธยา จนนำมาสู่ละครบุพเพสันนิวาส
คุณวสันต์ ภัยหลีกลี้ ผู้จัดการกองทุนสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ เปิดเผยว่า
“จากการออกอากาศของละคร “บุพเพสันนิวาส” ที่บอกเล่าเรื่องราวของประวัติศาสตร์ไทยในสมัยก่อน จนทำให้แฟนๆ ละครติดตามชมทุกตอน กระทั่งเกิดปรากฏการณ์บุพเพสันนิวาสฟีเวอร์ขึ้น ซึ่งไม่บ่อยนักที่จะเกิดปรากฎกาณณ์ดังกล่าวขึ้น จึงทำให้เกิดงานสัมมนาวิชาการในครั้งนี้ขึ้น โดยการจัดงานครั้งนี้เกิดขึ้นจากความร่วมมือระหว่างคณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ และกระทรวงวัฒนธรรม เพื่อร่วมกันไขรหัสลับแห่งความสำเร็จของละครบุพเพสันนิวาส
สำหรับละครเรื่องนี้ถือเป็นละครที่ดีอีกหนึ่งเรื่องเลยก็ว่าได้ เพราะทำให้คนไทยหันมาให้ความสนใจเรื่องราวของประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมมากขึ้น ซื่งถือว่ามีความสำคัญอย่างมาก เพราะอยากเห็นละครเรื่องนี้เป็ยจุดเปลี่ยนของละครไทย เพราะก่อนหน้านี้หลายคนอาจจะรู้สึกว่าละครไทยมีความล้าหลัง ซ้ำซาก จำเจ น้ำเน่า จึงหันไปสนใจละครเกาหลี หรือของต่างประเทศมากขึ้น ซึ่งการจัดเสวนาวิชาการในครั้งนี้ เป็นการร่วมถอดรหัสความสำเร็จของละครไทย เพื่อเป็นโมเดลการสร้างละครและสื่อสร้างสรรค์ต่อไป”
นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่ากาารกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานเปิดการเสวนาวิชาการ พร้อมกล่าวปาฐกถาพิเศษ โดยระบุว่า
“ขอชื่นชมคณะผู้จัดละคร “บุพเพสันนิวาส” ที่ได้สร้างสรรค์ผลงานดีๆ ให้กับคนไทย ซึ่งจากปรากฏการณ์กระแสออเจ้าฟีเวอร์นี้ ทางกระทรวงวัฒนธรรมมองว่า อยากให้เกิดกระแสตอบรับแบบนี้มานานแล้ว เพราะอย่างละครเรื่องบุพเพสันนิวาส นอกจากที่จะให้ความสนุกสนานและความบันเทิงแล้ว ยังแฝงเรื่องราวของความเป็นไทยในสมัยก่อนให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้อีกด้วย ซึ่งทางรัฐบาลเล็งเห็นความสำคัญดังกล่าว และพร้อมให้การสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากมองว่าเป็นประโยชน์แก่ประชาชนคนไทย และยังถือเป็นการถ่ายทอดวัฒนธรรมไทยให้ชาวต่างชาติได้รับรู้และติดตามอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม มีคนเคยเสนอแนวคิดกับทางกระทรวงวัฒนธรรมว่า ในอนาคต ทางกระทรวงวัฒนธรรม ควรจัดตั้งศูนย์เผยแพร่องค์ความรู้ด้านประวัติศาสตร์ สำหรับผู้ที่จะผลิตละคร ภาพยนตร์ หรือสารคดี เป็นต้น”
สำหรับการเสวนาวิชาการ “ไขรหัสลับ ละครบุพเพสันนิวาส” ได้รับเกียรติจากทีมงานผู้ผลิตละคร นักวิชาการ และผู้ทรงคุณวุฒิ ประกอบด้วย อาจารย์ศัลยา สุขะนิวัตติ์ นักเขียนบทละครโทรทัศน์, คุณภวัต พนังคศิริ ผู้กำกับละคร, คุณชาคริต ดิเรกวัฒนชัย หัวหน้าคณะทำงานสายกิจการองค์กร สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3, คุณนิมิตร พิพิธกุล ผู้ทรงคุณวุฒิด้านศิลปวัฒนธรรม และ รศ.นฤมล ปิ่นโต หัวหน้ากลุ่มวิชาวิทยุและโทรทัศน์ คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมไขรหัสลับแห่งความสำเร็จของละครบุพเพสันนิวาส โดยมี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิไลวรรณ จงวิไลเกษม รองคณบดีฝ่ายวิชาการ คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นผู้ดำเนินรายการ
อาจารย์ศัลยา สุขะนิวัตติ์ นักเขียนบทละครโทรทัศน์ เสน่ห์และสูตรสำเร็จของละคร “บุพเพสันนิวาส” ว่า
“ต้องถามผู้ชมละครเรื่องนี้ว่าอะไรคือเสน่ห์ในมุมมองของผู้ชม แต่ส่วนตัวมองว่าเสน่ห์ของละครเรื่องนี้ คือ “ความสนุก” ไม่ว่าจะเป็นความสนุกจากเนื้อเรื่อง บทประพันธ์ นักแสดง ฯลฯ ส่วนตัวยอมรับว่า ตอนแรกจะให้ตัดฉาก “กิ๊ก สุวัจนี เบ้ปาก” ออกจากเรื่องนี้ เพราะมองว่ามันแปลก แต่สุดท้ายฉากดังกล่าวก็กลายเป็นไวรัลที่แชร์ต่อๆ กันในโซเชียลมีเดีย ซึ่งกลายเป็นว่าประสบความสำเร็จอย่างมาก
ขณะเดียวกัน เสน่ห์และสูตรสำเร็จของละคร “บุพเพสันนิวาส” นอกจากความสนุกแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ ด้วย อาทิ เครื่องแต่งกาย, การตัดต่อ, การถ่าย, เพลงประกอบละคร เป็นต้น ซึ่งปัจจัยทั้งหมดส่งผลทำให้ละคร “บุพเพสันนิวาส” ประสบความสำเร็จจนถึงทุกวันนี้
คุณภวัต พนังคศิริ ผู้กำกับละครบุพเพสันนิวาส กล่าวว่า “ความสนุกของละคร “บุพเพสันนิวาส” จากบทประพันธ์ของคุณศัลยานั้น มองว่า ละครเรื่องนี้มีองค์ประกอบหลายอย่างที่ทำให้เนื้อเรื่องมีความสนุก ไม่น่าเบื่อ อย่างเช่น ตัวละครมีคาแรกเตอร์ที่ชัดเจน, มีภูมิหลังของตัวละคร, ตัวจุดไคลแมกซ์ของเรื่อง ทำให้ละครเรื่องบุพเพสันนิวาสได้รับกระแสตอบรับที่ดี ทำให้ผู้ชมมีส่วนร่วมกับละครเรื่องนี้”
คุณชาคริต ดิเรกวัฒนชัย หัวหน้าคณะทำงานสายกิจการองค์กร สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 กล่าวถึงเสน่ห์และสูตรสำเร็จของละคร “บุพเพสันนิวาส” ว่า “คอนเทนต์” มีความสำคัญที่สุด ถือเป็นเสน่ห์ของละครเรื่องดังกลาสวได้ ส่วนปรากฎการณ์ออเจ้าฟีเวอร์ที่เกิดขึ้น ส่วนหนึ่งมาจากโซเชียลมีเดีย กระทั่งเกิดภาพนิ่งจากละครที่มีการส่งต่อในโลกโซเชียลมีเดีย
ทั้งนี้ การรับชมละครโทรทัศน์ ต้องรับชมผ่านช่องทางโทรทัศน์เท่านั้น ส่วนแพลตฟอร์มทางสมาร์ทโฟน, คอมพิวเตอร์ ฯลฯ สามารถรับชมได้และเป็นไปได้ในบางช่วง แต่อาจจะไม่ได้อรรถรสเท่ากับการรับชมผ่านช่องทางโทรทัศน์ ซึ่งส่วนตัวมั่นใจว่า สื่อโทรทัศน์มันยังคงอยู่ได้แน่นอน เพียงแต่สื่อออนไลน์เป็นสื่อที่ส่งเสริมให้ผู้ชมมมารับชมผ่านช่องทางสื่อโทรทัศน์มากกว่า
คุณนิมิตร พิพิธกุล ผู้ทรงคุณวุฒิด้านศิลปวัฒนธรรม เปิดเผยว่า
เสน่ห์และสูตรสำเร็จของละคร “บุพเพสันนิวาส” นั้น ต้องสามารถลอกเลียนแบบหรือทำตามได้ และต้องเป็นสิ่งที่อยู่ใกล้เคียงกับวิถีชีวิตของคนในชนชาตินั้น อย่างเช่น การรณรงค์ปลูกฝังเรื่องความเป็นไทย เป็นต้น
รศ.นฤมล ปิ่นโต หัวหน้ากลุ่มวิชาวิทยุและโทรทัศน์ คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า
“สำหรับการถอดรหัสแห่งความสำเร็จของละครบุพเพสันนิวาส พบว่า เสน่ห์และสูตรสำเร็จของละคร “บุพเพสันนิวาส” ได้แก่ ผู้ชม , เรื่องราว ภาษา , การแสดง ภาพ เสียง , ผู้กำกับ , ผู้ใช้สื่อ ซึ่งทางผู้จัดละครได้เปิดโอกาสให้ผู้ชมมีส่วนร่วมด้วยการโดยการเปิดโหวตละครหรือนวนิยายที่อยากรับชมมากที่สุด สุดท้าย ก็เป็นละครเรื่อง “บุพเพสันนิวาส”
นอกจากนี้ บทประพันธ์ของละครเรื่อง “บุพเพสันนิวาส” มีการนำเสนอให้เเข้ากับทุกกลุ่มผู้ชม ไม่ว่าจะเป็นคนกลุ่ม Gen X, Gen Y, Baby Boomer ทำให้ละครเรื่องนี้ได้รับความนิยมจากผู้ชมทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย”
