อธิบดีกรมศุลกากร ชี้แจง กรณีประกาศกรมศุลกากร 2 ฉบับ ที่กำหนดให้ผู้นำของติดตัวไปต่างประเทศ เช่น โน๊ตบุ๊ค กล้อง จะต้องแจ้งกรมศุลกากรก่อน จนเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในโซเชียล เผยเป็นกฏหมายเก่า ยังใช้หลักปฏิบัติเหม่ือนเดิม
ประกาศดังกล่าว คือ ประกาศที่ 59/2561 เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการปฏิบัติการศุลกากรในการตรวจปล่อยผู้โดยสารและหีบห่อสัมภาระระหว่างสนามบินภายในประเทศ โดยวิธีการ Check Through ซึ่งใช้ในกรณีที่ผู้โดยสารเปลี่ยนเที่ยวบิน หรือโดยเที่ยวบินเดิม ระหว่างสนามบินในประเทศ เพื่อผ่านเข้ามาในหรือออกนอกราชอาณาจักร และ ประกาศที่ 60/2561 เรื่อง การปฏิบัติพิธีการศุลกากรของติดตัวผู้โดยสารที่นำติดตัวเข้ามาในหรือส่งออกไปนอก
สาระสำคัญคือ กรณีเดินทางออกนอกประเทศ หากจะนำของมีค่าออกไปด้วย เช่น นาฬิกา กล้องถ่ายวีดีโอ กล้องถ่ายรูป คอมพิวเตอร์พกพา ที่มีเครื่องหมาย-เลขหมายที่ตรวจสอบได้ จะต้องแจ้งต่อพนักงานศุลกากร ที่ห้องทำการศุลกากร บริเวณห้องผู้โดยสารขาออกระหว่างประเทศ โดยต้องถ่ายภาพสิ่งของที่จะแจ้งจำนวน 2 ชุด เพื่อรับใบรับแจ้งของมีค่า เมื่อกลับมาประเทศไทย ก็แสดงใบรับแจ้งต่อพนักงานศุลกากร เพื่อขอรับการยกเว้นอากร ในฐานะของใช้ส่วนตัว
ส่วนผู้โดยสารขาเข้าจากต่งประเทศ ของส่วนตัวที่นำมาด้วย จะได้รับการยกเว้นอากร คือ ของส่วนตัวประเภทใช้เอง หรือใช้ในวิชาชีพ ราคารวมกันไม่เกิน 2 หมื่นบาท รวมทั้งบุหรี่ไม่เกิน 200 มวน ซิการ์หรือยาเส้น อย่างละไม่เกิน 250 กรับ สุรา 1 ลิตร ถ้านำเข้ามาเกินกว่าที่กำหนด ให้สละการครอบครอง โดยใส่ไว้ในกล่องโปร่งใส หรือ Drop Box ที่ศุลกากรจัดไว้
ถ้าของที่นำติดตัว มูลค่าเกินกว่า 2 แสนบาท แต่ติดตัวมาแค่ชิ้นเดียว ให้อยู่ในอำนาจของพนักงานศุลกากรพิจารณา จัดเก็บอากรขาเข้า ภาษีมูลค่าเพิ่ม ภาษีสรรพสามิต ภาษีเพื่อมหาดไทย และค่าธรรมเนียมอื่นๆ กรณีสินค้าปลอดภี ซื้อจากร้านค้าขาออกในเมือง หรือภายในอาคารผู้โดยสารขาออก จะต้องนำไปนอกราชอาณาจักรเท่านั้น ถ้านำกลับเข้ามา จะต้องผ่านการตรวจที่ช่องแดง หรือ Goods to Declare และชำระอากร
ประกาศทั้ง 2 ฉบับนี้ ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก จนล่าสุด นายกุลิศ สมบัติศิริ อธิบดีกรมศุลกากร ต้องชี้แจงว่า เป็นกฏหมายเก่าที่นำกลับมาประกาศให้มีผลบังคับใช้อีกครั้ง เนื่องจากปลายปีที่แล้ว กรมศุลกากรได้ปฏิรูปกฏหมายศุลกากรครั้งใหญ่ โดยใช้ พ.ร.บ.ศุลกากร พ.ศ.2560 ทำให้ประกาศที่อยู่ภายใต้กฏหมายเดิมต้องถูกยกเลิกไป จึงต้องทยอยนำประกาศกฏหมายเดิมมาประกาศใช้ใหม่
โดยกฏหมายฉบับเดิมที่นำมาใช้ ไม่มีการปรับปรุงเนื้อหาใหม่ หรือเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบของติดตัวผู้โดยสารทั้งขาเข้าและขาออก จึงขอให้สบายใจว่า หลักปฏิบัติในการเดินทางเข้าและออกประเทศ ยังเหมือนเดิม ไม่ต้องกลัวว่าจะเสียเวลาในการตรวจสอบขาออก ยกเว้นขาเข้าที่อาจมีการสุ่มตรวจบ้าง
ส่วนที่ระบุว่า การเดินทางออกนอกประเทศ หากนำของมีค่าออกไปด้วย เช่น นาฬิกา กล้องถ่ายวีดีโอ กล้องถ่ายรูป คอมพิวเตอร์โน๊ตบุ๊ค ให้แจ้งต่อพนักงานศุลกากรนั้น เป็นเพียงการอำนวยความสะดวกให้กับผู้โดยสารที่ต้องนำของมูลค่ามากๆติดตัวไปต่างประเทศ สามารถทำหลักฐานแจ้งไว้ก่อนเดินทาง เพื่อเวลากลับมาจะได้ไม่ต้องตรวจซ้ำ หรือมีหลักฐานยืนยันว่าเป็นของใช้ส่วนตัว ซึ่งเป็นกฏหมายเดิมเช่นกัน และผู้โดยสารไม่จำเป็นต้องแจ้งทุกคน เป็นไปตามความสมัครใจและความต้องการของผู้โดยสารเอง
