ชาวบ้านในตำบลบัวบาน อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ ประกอบพิธีขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่สถิตอยู่บริเวณโนนบ้านเก่าโบราณ และอัญเชิญพระอุปคุต จากบ่อน้ำผุด ให้ช่วยปกปักรักษาทุกชีวิต ได้อยู่เย็นเป็นสุข ปลอดภัยจากพายุฤดูร้อน
วันที่ 31 มีนาคม 2562 ที่บริเวณศาลปู่หอใต้ ข้างบ่อน้ำผุด วัดป่าโนนบ้านเก่า บ้านตูม หมู่ 4 หมู่ 19 ต.บัวบาน อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ คณะสงฆ์ พร้อมชาวบ้านจำนวน 200 คน นำโดยนายทา ภูมาตฝน ปราชญ์ชาวบ้าน และนางละมุล ภักดีนอก ผู้ใหญ่บ้าน บ้านตูม หมู่ 4 ร่วมกันประกอบพิธีขอพรปู่หอใต้ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำหมู่บ้าน พร้อมอัญเชิญพระอุปคุตจากบ่อน้ำผุด ให้มาช่วยปกปักรักทุกชีวิต เพื่อขอความร่มเย็นเป็นสุข ปลอดภัยจากพายุฤดูร้อน จากนั้นร่วมกันจัดริ้วขบวน ประกอบผ้าพระเวสหรือผะเหวดและนางรำแห่เข้าหมู่บ้าน ระยะทาง 2 กิโลเมตร โดยขบวนแห่ไปสิ้นสุดที่วัดโพธิ์ชัยบ้านตูม
นายทา ภูมาตฝน ปราชญ์ชาวบ้าน กล่าวว่า ตามที่ได้เกิดเหตุการณ์พายุฤดูร้อนพาดผ่านเข้ามาในพื้นที่ จ.กาฬสินธุ์ เมื่อ 2 วันก่อน ความแรงของพายุทำให้ต้นไม้หักทับชาวบ้านเสียชีวิต 2 ราย นอกจากนี้ ยังทำให้บ้านเรือน อาคาร สถานที่ สิ่งปลูกสร้างต่างๆได้รับความเสียหายเป็นจำนวนมาก ไฟฟ้าดับหลายตำบล สร้างความเดือดร้อนและหวาดผวาให้กับชาวบ้านเป็นอย่างมาก อีกทั้งในช่วงนี้ที่มักจะมีพายุฤดูร้อนเกิดขึ้น เพื่อความสบายใจของชาวบ้าน ประกอบกับภายในหมู่บ้านตูม 2 หมู่บ้าน จะได้จัดงานบุญประเพณี คือบุญมหาชาติหรือบุญเดือน 4 ขึ้น จึงได้ร่วมกันประกอบพิธีขอพรปู่หอใต้ ซึ่งเป็นสิ่งศักดิสิทธิ์ประจำหมู่บ้าน ที่ชาวบ้านให้ความเคารพนับถือมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย ได้ปกปักรักษาสรรพชีวิต ลูกหลาน ให้อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข ไม่มีเหตุวาตภัย พายุ ลมแรง พัดบ้านเรือนให้ได้รับความเสียหายใดๆ
นายทากล่าวอีกว่า เป็นคติความเชื่อของชาวพุทธหรือชาวไทยทุกภูมิภาค ที่เมื่อมีการทำบุญมหาชาติ ก็จะต้องมีการประกอบพิธีอัญเชิญพระอุปคุต ที่จำพรรษาในน้ำขึ้นมาคุ้มครองชาวบ้าน สังคม ร่มเย็นเป็นสุข โดยจัดขบวนแห่ ประกอบด้วยผ้าพระเวสหรือผะเหวดและนางรำ ตั้งขบวนแห่จากบริเวณบ่อน้ำผุดเข้าหมู่บ้าน เพื่อขอให้พระอุปคุต ซึ่งเป็นพระผู้มีอิทธิฤทธิ์ตามตำนาน ช่วยคุ้มครอง ปกปักรักษา ปกป้องภยันตรายต่างๆ ไม่ให้เกิดขึ้นในชุมชน ทั้งนี้ ตามพุทธประวัติ กล่าวว่าพระอุปคุต หรือพระอุปคุปต์ หรือพระบัวเข็ม เป็นพระภิกษุองค์สำคัญองค์หนึ่งในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช และเป็นปฐมาจารย์แห่งนิกายสรวาสติวาทชื่ออุปคุต ซึ่งแปลว่าผู้คุ้มครองรักษา
“พระอุปคุต เป็นที่นับถือของชาวอินเดีย มอญ ไทย และอีสาน สมัยก่อนพระมอญได้นำพระบัวเข็มมาถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในขณะพระองค์ผนวชอยู่ แม้แต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ยังทรงกล่าวถึงความเป็นมาในพระราชนิพนธ์พระราชพิธีสิบสองเดือนด้วย เชื่อกันมาว่า พระอุปคุตมีอิทธิฤทธิ์ปราบพญามาร และปัดเป่าเสนียดจัญไรต่างๆ ท่านมีอีกชื่อว่าพระบัวเข็ม ปัจจุบันยังมีความเชื่อในหมู่ชาวไทยว่า พระบัวเข็มหรือพระอุปคุตยังมีชีวิตอยู่ และเมื่อกำหนดทำบุญมหาชาติหรือบุญเดือน 4 ทุกหมู่บ้านจะประกอบพิธีอัญเชิญพระอุปคุต ไปจำพรรษาในวัดประจำหมู่บ้าน เพื่อบารมีให้คุ้มครอง ปกปักรักษา ให้อยู่เย็นเป็นสุข ปลอดภัยจากภยันตราย และพายุฤดูร้อนที่จะพาดผ่านมาให้ได้รับความเสียหาย โดยในการแห่พระอุปคุตและผ้าผะเหวด ชาวบ้านและขบวนนางรำ ได้แห่จากบริเวณศาลปู่หอใต้ บ่อน้ำผุด วัดโนนบ้านเก่า เข้าไปในหมู่บ้าน และสิ้นสุดที่วัดโพธิ์ชัยบ้านตูมภายในหมู่บ้าน ระยะทางกว่า 2 กิโลเมตร” นายทากล่าว
สำหรับการประกอบพิธีขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่สถิตอยู่บริเวณโนนบ้านเก่าโบราณ และอัญเชิญพระอุปคุตจากบ่อน้ำผุด ดังกล่าว ชาวบ้านตูมและทุกชุมชนที่นับถือศาสนาพุทธ ได้ยึดถือปฏิบัติเป็นงานประจำปีหนึ่งในฮีตสิบสอง โดยวัดป่าโนนบ้านเก่าแห่งนี้ ถือเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ประจำตำบลบัวบาน มีซากปรักหักพังของเจดีย์โบราณอายุนับพันปีปรากฏอยู่ เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ชุมชนนับถือกราบไหว้ นอกจากนี้ยังมีบ่อน้ำผุด เป็นแหล่งน้ำธรรมชาติให้ชาวบ้านได้ตักไปใช้ในการอุปโภคบริโภคตลอดปี มีศาลปู่หอใต้ เจ้าที่ศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่พึ่งทางใจ ซึ่งหลายคนที่มาอธิษฐานกราบไหว้ ต่างประจักษ์ผลในด้านร่มเย็นเป็นสุข แคล้วคลาดปลอดภัย และบนบานได้สมประสงค์ทุกประการ
