บ้านเหล่าเหนือสร้างป่าเปียก แก้ปัญหาไฟป่าแบบยั่งยืน
พื้นที่ต้นแบบหยุดไฟป่าอย่างถาวรภายใต้การทำงานของกลไกชุมชนบูรณาการกับภาครัฐ ใช้เวลา 30 ป่าสร้างความสำเร็จจากป่าเสื่อมโทรมกลายเป็นป่าดิบแล้ง ตัวอย่างแก้ปัญหาหมอกควันไฟป่า ลด PM2.5 อย่างถาวร
เครือข่ายสถาบันลูกโลกสีเขียวได้เข้าเยี่ยมชมกิจการฟื้นฟูป่าด้วยพลังของชุมชนที่บ้านเหล่าเหนือ ต.บ้านกลาง อ.สอง จ.แพร่ เมื่อวันที่ 2 ธันวาคมที่ผ่านมา พบว่าหมู่บ้านแห่งนี้มีป่าชุมชนจำนวน 3,880 ไร่ ร่วมกันอนุรักษ์ป่ามาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2529 โดยประกาศเป็นพื้นที่ห้ามลักลอบตัวไม้ ประกาศตัวเป็นศัตรูกับกลุ่มทำไม้เถื่อนเต็มตัว ส่งผลให้ป่าเกิดการฟื้นฟูพร้อมทั้งการใช้ฐานทรัพยากรจากป่าเพื่อสร้างเศรษฐกิจและยังชีพได้อย่างเหมาะสม จนปี พ.ศ. 2556 ได้รับการเชิดชูเกียรติงานอนุรักษ์ป่าดังกล่าวได้รับรางวัลอนุรักษ์ป่าดีเด่นประเภทชุมชนจากสถาบันลูกโลกสีเขียว ล่าสุดในปีนี้ ได้รับรางวัลถ้วยพระราชทานสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า. เป็นการยืนยันการทำงานได้เป็นอย่างดี
การอนุรักษ์ป่าดังกล่าวนานกว่า 30 ปีส่งผลให้เกิดพืชพรรณไม้ที่หลากหลายเกิดขึ้นในป่าชุมชนบ้านเหล่าเหนือ มีพืชท้องถิ่นกลับคืนมาเป็นทั้งยารักษาโรคและอาหารให้กับชุมชนอย่างเพียงพอ ป่าจึงกลายเป็นทางออกทางเศรษฐกิจและสร้างรายได้ให้กับสมาชิกในชุมชน
กิจกรรมเสริมการอนุรักษ์ป่าที่ชุมชนพยายามฟื้นฟูคือการทำฝายชะลอน้ำ การขุดลอกลำห้วยเพื่อกักเก็บน้ำ ทำฝายดักตะกอน สร้างผังน้ำแผนที่น้ำในลำห้วยต่างๆ ด้วยระบบทันสมัยจนสามารถควบคุมน้ำที่ออกจากป่าได้เป็นระบบ ส่งผลให้มีป่าหนาแน่นขึ้นมีน้ำไหลตามลำห้วยตลอดปี และฝายชะลอน้ำทำให้เกิดความชุ่มชื้นในพื้นที่ส่วนใหญ่ของป่า เป็นการป้องกันการเกิดไฟป่าได้เป็นอย่างดี
นายสุมัย หมายมั่น นักวิชาการป่าไม้ อาจารย์พิเศษประจำภาควิชาเกษตรป่าไม้ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติกล่าวว่า ชาวบ้านร่วมกันทำงานอนุรักษ์ป่ามานานกว่า 30 ปี ในการฟื้นฟูจากป่าเสื่อมโทรมและขอคืนพื้นที่จากชาวบ้านที่เข้าไปบุกรุกป่าจนป่าชุมชนมีพื้นที่กว่า 3,000 ไร่ จากป่าเสื่อมโทรมทุกพัฒนาเป็นป่าดิบแล้ง มีน้ำชุ่มในป่าตลอดทั้งปี ส่งผลให้อ่างเก็บน้ำห้วยป้อม แหล่งเก็บน้ำของหมู่บ้านมีน้ำเต็มแม้ในช่วงนี้อยู่ในสภาวะแห้งแล้งไปทั่วทั้งภาคเหนือแต่อ่างเก็บน้ำห้วยป้อมยังมีน้ำในอ่างร้อยละ 80 สามารถจัดการน้ำผันไปใช้ได้ในแปลงเกษตรสร้างอาชีพให้กับคนในชุมชน นับว่า ป่าชุมชนบ้านเหล่าเหนือ ถือเป็นป่าตัวอย่างที่ชุมชนช่วยกันโดยมีหน่วยงานรัฐ องค์กรพัฒนาเอกชน และสถาบันการศึกษาช่วยกันหนุนเสริม จนเกิดความอุดมสมบูรณ์ สามารถป้องกันไฟป่าได้อย่างดีเนื่องจากป่ามีความชื้นสูงไฟป่าเข้าไม่ได้ เป็นตัวอย่างการแก้ไขปัญหาหมอกควัน ไฟป่า ลดฝุ่นละอองในอากาศได้เป็นอย่างดี
