ตรัง “ ทุ่งปงโมเดล” ตัวอย่างการแก้ปัญหาที่ดินนับ 10,000 ไร่ ให้ชาวบ้าน ต.นาท่ามเหนือ อ.เมือง จ.ตรัง ที่เป็นปัญหาคาราคาซังมายาวนาน แต่วันนี้ ประสบความสำเร็จแล้ว จากความร่วมมือของทุกฝ่ายทั้งของท้องที่ ท้องถิ่น อำเภอ จังหวัด ที่ดินจังหวัด อดีตเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดตรัง ซึ่งเป็นคนในพื้นที่ แต่ย้ายไปทำงานที่อื่นก็ยังร่วมแก้ปัญหา และภาคใหญ่ ส.ส. ผู้แทนในสภา ต่างทำหน้าที่ และเดินหน้าอย่างจริง ขณะที่เจ้าหน้าที่ที่ดินได้หยิบยกเอาแนวทางแก้ปัญหาทุ่งปงโมเดล ไปทำงานวิจัยในระดับปริญญาโท ท้องที่อื่นๆทั่วประเทศที่ยังมีปัญหาในลักษณะเดียวกัน สามารถถอดบทเรียนนำไปเป็นแบบอย่าง แก้ปัญหาให้แก่ประชาชนได้
ที่บริเวณพื้นที่บ้านทุ่งปง หมู่ที่ 10 ต.นาท่ามเหนือ อ.เมือง จ.ตรัง พบว่าเจ้าหน้าที่จากศูนย์อำนวยการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินจังหวัดสงขลา ซึ่งรับผิดชอบพื้นที่ จ.ตรัง กำลังเร่งส่องกล้องด้วยระบบดาวเทียม เพื่อจัดทำรูปแผนที่ที่ดิน และรังวัดลงหมุดที่ดินให้แก่แปลงที่ดินของชาวบ้านที่ทำการสำรวจรังวัดได้แล้วเสร็จในพื้นที่ ต.นาท่ามเหนือ ซึ่งมีทั้งที่ที่ดินเป็นบ้านเรือนอยู่อาศัย สวนยางพารา สวนปาล์มน้ำมัน และที่ดินทำกินอื่นๆ หลังจากสามารถแยกที่ดิน ส่วนที่เป็นพื้นที่สาธารณะประโยชน์ที่ประชาชนใช้ร่วมกัน เนื้อที่จำนวน 9,250 ไร่ ที่อยู่ในพื้นที่บ้านทุ่งปงออกมาได้สำเร็จ สืบเนื่องจากในระยะไม่ต่ำกว่า 50 ปีที่ผ่านมา ชาวบ้านในต.นาท่ามเหนือ หลายหมู่บ้าน ที่มีที่ดินและที่อยู่อาศัยติดกับพื้นที่บ้านทุ่งปงไม่สามารถขอออกโฉนดที่ดินได้ เนื่องจากเจ้าหน้าที่ไม่กล้าออกให้ เพราะกลัวจะเป็นที่ดินสาธารณประโยชน์ ขณะที่ผู้นำในพื้นที่ก็ไม่ใครกล้ารับรองแนวเขต เพราะไม่มีใครทราบแนวเขตที่ดินสาธารณะประโยชน์ที่ชัดเจนว่าทั้ง 4 ทิศ นั้น จรดที่ใด ทำให้เกิดการประท้วงเรียกร้องของชาวบ้านเกิดขึ้นมายาวนาน ซึ่งเป็นปัญหาในลักษณะเดียวกันกับหลายพื้นที่ทั่วประเทศ แต่ยังแก้ไขปัญหาไม่สำเร็จ แต่จังหวัดตรังทำได้สำเร็จแล้ว ด้วยความร่วมมือในการแก้ปัญหาอย่างต่อเนื่อง จริงจัง จริงใจ โดยไม่ทอดทิ้งให้ยุคสมัยของตนเองผ่านไป ทั้งจากฝ่ายท้องที่ ท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อำเภอ จังหวัด ที่ดิน รวมทั้งอดีตเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดตรัง ซึ่งเป็นคนในพื้นที่ และย้ายไปทำงานที่อื่น และจนเกษียณอายุราชการก็ยังติดตามแก้ปัญหา รวมทั้งภาคใหญ่ คือ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือ ส.ส.ในพื้นที่ ที่เดิมเคยรับราชการมาตั้งแต่เป็นปลัดอำเภอ นายอำเภอ จนเป็นปลัดจังหวัด เกษียณอายุราชการ และได้รับการเลือกตั้งเป็น ส.ส.ในพื้นที่ ก็ติดตาม ช่วยกันผลักดันในสภาผู้แทนราษฎร เพราะทราบปัญหาของพื้นที่เป็นอย่างดี จนนำสู่ความสำเร็จของการแก้ปัญหาในครั้งนี้ ถือเป็น “ ทุ่งปงโมเดล” ที่พื้นที่อื่นทั่วประเทศที่มีปัญหาลักษณะเดียวกัน ควรนำไปถอดบทเรียนว่า หากทุกคนทำหน้าที่ของตนเองในทุกบทบาท อย่างเต็มกำลังความสามารถ ในการแก้ปัญหาให้ประชาชนสามารถทำได้สำเร็จ
นายนพรัตน์ ทองเอก นายช่างรังวัดชำนาญงาน ศูนย์อำนวยการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินจังหวัดสงขลา (เสื่อยีนส์) ซึ่งรับผิดชอบจังหวัดตรัง กล่าวว่า ขณะนี้แยกพื้นที่สาธารณประโยชน์ได้แล้ว เกือบ 10,000 ไร่ จึงเร่งทำการส่องกล้องด้วยระบบดาวเทียมจัดรูปแผนที่ดินของหมู่บ้านที่มีปัญหาใกล้เคียงกับที่สาธารณะประโยชน์ และเร่งทำการรังวัดปักหมุดที่ดิน แยกแปลงที่ดินให้แก่ชาวบ้านทุกแปลงทั้งกว่า 1,000 แปลง โดยเริ่มทยอยทำนับจากปี 2565 นี้ ต่อเนื่องไปจนปี 2566 จนแล้วเสร็จ เพื่อให้ชาวบ้านนำไปขอออกโฉนดที่ดินต่อไอ โดยภาพรวมขณะนี้ ทราบพิกัดที่ดินสาธารณะประโยชน์ ,ทราบพิกัดพื้นที่ปฏิรูปที่ดิน (สปก.) ที่ประกาศไปแล้ว และพื้นที่ สปก.ส่วนที่ไม่ประกาศ ก็แจ้งไปยังสปก.รับทราบแล้ว ,ทราบแนวเขตพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าเหรียงห้อง และทราบแนวเขตป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ ทำให้สามารถเร่งทำหลักฐานรายแปลงออกเป็นโฉนดที่ดินให้แก่ประชาชน เพราะความร่วมมือของทุกฝ่าย ซี่งการเดินสำรวจรายแปลงออกโฉนดที่ดินให้แก่ประชาชนในครั้งนี้ ฟรีทั้งกว่า 1,000 แปลง ชาวบ้านไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย
นายนพรัตน์ กล่าวอีกว่า ที่ดินในตำบลนาท่ามเหนือ ส่วนใหญ่เป็น นส.3 ครุฑดำ ซึ่งออกจากสค.1 เป็นที่ดินที่มีการครอบครองอย่างถูกต้องมาแต่โบราณ ตอนนี้คัดออกมาได้หมดแล้ว ในตำบลนาท่ามเหนือสามารถดำเนินการได้เกือบทุกแปลง เฉพาะหมู่ที่ 11 มีประมาณ 100 กว่าแปลง ,หมู่ที่ 10 ประมาณ 300 แปลง หมู่ที่ 1 ประมาณ 200 แปลง และพื้นที่อื่นๆรวมกว่า 1,000 แปลง
ทางด้านนายนิพันธ์ ศิริธร (เสื้อสีขาว) ส.ส.ตรัง เขต 1 พรรคพลังประชารัฐ อดีตเคยเป็นนายอำเภอและปลัดจังหวัดตรัง กล่าวว่า ปัญหาบ้านทุ่งปง ชาวบ้านเรียกร้องในที่ดิน และเคยรวมตัวประท้วงกันมายาวนาน ซึ่งการแก้ไขปัญหา ก็ใช้เวลานาน แต่ทำสำเร็จ เริ่มจากการตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ ทุกฝ่ายร่วมกันทั้งท้องถิ่น ท้องที่ อำเภอ ที่ดิน จังหวัด อดีตเจ้าพนักงานที่ดิน และส.ส.ไปยื่นกระทู้ผลักดันให้แก้ปัญหาในสภา เพราะเดิมไม่มีใครทราบแนวเขตที่ชัดเจนของที่ดินสาธารณประโยชน์บ้านทุ่งปง เนื้อที่ประมาณ 9,250 ไร่ ทำให้ชาวบ้านที่มีบ้านเรือน และที่ดินติดกับที่ดินสาธารณะประโยชน์ทั้ง 13 หมู่บ้าน เนื้อที่กว่า 10,000 ไร่ หรือประมาณ 1,000 แปลง ไปขอออกโฉนดที่ดินไม่ได้ แต่ขณะนี้แก้ปัญหา สามารถกัน หรือแยก ที่ดินสาธารณประโยชน์ออกได้แล้ว โดยเจ้าหน้าที่ที่ดินจากศูนย์อำนวยการเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินจังหวัดสงขลา กำลังเร่งทำการสำรวจรังวัดรายแปลง หลังจากนี้ชาวบ้านก็สามารถนำเอกสารสิทธิ์ไปขอโฉนดที่ดินได้ ใครอยู่ในที่ดิน สปก.ก็สามารถขอหลักฐานได้ โดยไม่ล้ำไปในที่ดินสาธารณประโยชน์ทุ่งปงแล้ว โดยชาวบ้านสามารถไปขอออกโฉนดที่ดินได้ฟรี ถือว่าโครงการนี้เป็นต้นแบบของความร่วมมือจากทุกฝ่าย ทั้ง อบต. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อำเภอ ที่ดินจังหวัดตรัง จังหวัดตรัง และภาคใหญ่ ส.ส.พื้นที่ และเตรียมผลักดันให้เป็นทุ่งปงโมเดล จังหวัดอื่นทั่วประเทศ
นายกิตติพงษ์ ผลประยูร (เสื้อสีขาว มีแถบหน้าอกเสื้อยาว ) อดีตเจ้าพนักงานที่ดิน จ.ตรัง ซึ่งย้ายไปดำรงตำแหน่งจังหวัดอื่น จนเกษียณอายุราชการ แต่เป็นคนในพื้นที่ และร่วมแก้ปัญหามาโดยตลอด กล่าวว่า ถือว่าเป็นการแก้ปัญหาที่ดินให้ประชาชนที่คาราคาซังมาหลายปี ปีนี้สามารถดำเนินการได้ราว 700 แปลง ส่วนปีหน้าจะผลักดันงบจากกระทรวงมหาดไทย ทั้งนี้ เขตที่ดินสาธารณะประโยชน์บ้านทุ่งปง เนื้อที่รวม 9,250 ไร่ มีการปันเขตโดยปกครอง กับท้องถิ่น โดยมีผู้ว่าราชการรับรอง และเหลือที่ดินอีกประมาณ 1,800 ไร่ อยู่ในเขตปฏิรูปที่ดิน จึงจะผลักดินให้เป็นที่ดิน ส.ป.ก.ต่อไป
ทางด้านนายสุทธิลักษณ์ สุวรรณ หัวหน้าฝ่ายรังวัด สำนักงานที่ดิน จ.ตรัง (เสื้อเหลือง) กล่าวว่า ตนเข้ามาดูพื้นที่ และเก็บข้อมูลเพื่อทำงานวิจัย ประกอบการเรียนในหลักสูตร ป.โท ม.รามคำแหง นำข้อมูลได้ไปใช้ เพราะตนเห็นว่าพื้นที่ดังกล่าวนี้ มีปัญหามาต่อเนื่องหลายปี แต่ร่วมมือกันหลายฝ่ายในการแก้ปัญหา จนผลักดันให้ผู้รับผิดชอบระดับกระทรวง กรม เร่งแก้ปัญหาอย่างจริงจัง จนได้แนวเขตที่สาธารณะประโยชน์ชัดเจน และเหลืออยู่ราว 1,800 ไร่ ทางปกครองจะนำไปทำเขตปฏิรูปที่ดินจัดสรรให้ประชาชนที่ทำกินอยู่ต่อไป ส่วนพื้นที่บริเวณรอบนอกก็เข้าสู่กระบวนการออกโฉนดที่ดิน
ทางด้านนายประสิทธิ์ หนูพรหม กำนันต.นาท่ามเหนือ (เสื้อนำเงิน แขนสั้น) กล่าวว่า ขอบคุณ ทุกฝ่ายที่ได้มีความตั้งใจจริง เพื่อแก้ปัญหาให้ชาวบ้าน เพราะประชาชนเดือดร้อน เกือบทั้งตำบลไม่สามารถออกเอกสารสิทธิ์ได้ ทั้ง หมู่ที่ 1 , 5 , 8 ,11 ,13 ซึ่งอยู่ในทุ่งเลี้ยงสัตว์ทุ่งปง ซึ่งที่ดินที่ชาวบ้านไม่สามารถขออกโฉนดได้พบมีมากกว่า 30,000 ไร่ ความเป็นจริงจากการสำรวจพบว่าทุ่งเลี้ยงสัตว์ทุ่งปง มีแค่ 9,250 ไร่ โดยทิศเหนือติดคลองลำภูรา ทิศใต้ติดเขาเทียมป่า ทิศตะวันออกติดลานหินบ้านโพธิ์ ทิศตะวันตกติดบ้านทุ่งปง จากการท้องที่ ท้องถิ่น ที่ดินจังหวัด ส.ป.ก. ร่วมกันชี้แนวเขต และกำหนดร่างแผนที่ขึ้นมา และประชุมประชาคมโดยชาวบ้านที่มาร่วมประชุม มีความเห็นให้ยกเลิกทุ่งเลี้ยงสัตว์ แล้วออกเป็นเอกสาร ส.ป.ก. ตอนนี้ได้ออกเป็น ส.ป.ก.ไปแล้ว จำนวน 7,000 กว่าไร่ และที่เหลือจะผลักดันให้ออกเป็น ส.ป.ก.ต่อไป ทั้งหมดมีประชาชนราว 1,000 ครัวเรือน ปี 2565 นี้ ออกเอกสารประมาณ 700 ราย โดยชาวบ้านไม่ต้องจ่ายเงิน ที่เหลือก็จะออกต่อไป
นายณัฐภัทร รักงาม (เสื้อลายแขนยาว) นายก อบต.นาท่ามเหนือ กล่าวว่า ตอนนี้ชาวบ้านทั้งหมดรออย่างมีความหวัง ที่ได้รังวัดไปแล้ว และมีการรับรองเป็นที่สาธารณะ โดยตนเองได้เซ็นลงนามไปกว่า 300 แปลง ตอนนี้ดำเนินการไปแล้ว 2 หมู่บ้าน เหลือ หมู่ที่ 1 , 5 , 8 , 13 ตามกำหนดของพนักงานที่ดินจะแล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน 2565 ซึ่งการดำเนินนี้ชาวบ้านไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย ที่ผ่านมาชาวบ้านใช้ประโยชน์ในที่ดินได้ตามปกติ เพียงแค่ไม่ทราบแนวเขตของตัวเองว่ามีอยู่แค่ไหน
ทางด้านนายสมชาติ ขวัญเมือง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 10 บ้านทุ่งปง กล่าวว่า บ้านตนเองอยู่อาศัยมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ยังไม่สามารถออกโฉนดที่ดินได้ แต่ขณะนี้แก้ปัญหาได้แล้ว ตนเองและชาวบ้านทุกคนดีใจมาก
เช่นเดียวกับชาวบ้าน คุณลุง อายุเกือบ 80 ปี กล่าวว่า ดีใจมากที่มีคนแก้ปัญหาให้ เพราะเดือดร้อนและต่อสู้กันมายายนาน แต่ขณะนี้สามารถออกโฉนดที่ดินได้แล้ว โดยที่ดินนี้อยู่มายาวนานนับจากปู่ ย่า ตา ยาย เป็นมรดกตกทอด เช่นเดียวกับชาวบ้านรายอื่นๆ ก็บอกดีใจที่ปัญหาจบสิ้น ไม่ต้องเรียกร้องต่อไป
อย่างไรก็ตาม สำหรับสภาพพื้นที่ ต.นาท่ามเหนือ อ.เมือง จ.ตรัง มีทั้งพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าเหรียงห้อง , ป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ ,เขต สปก.ที่ประกาศไปแล้ว พื้นที่ที่ยังไม่ได้ประกาศ ปัญหาคือ ไม่ทราบแนวเขตที่ชัดเจนของที่ดินสาธารณะประโยชน์ว่าแต่ละทิศจรดจุดไหน จึงทำให้เป็นปัญหาแก่ชาวบ้านที่ขอออกโฉนดที่ดินตามเอกสารสิทธิ์ที่ชาวบ้านถือครองมายาวนานไม่ได้ โดยเจ้าหน้าที่จึงไม่กล้าออกให้ เพราะกลัวจะอยู่ในเขตที่ดินสาธารณะบ้านทุ่งปง เพราะไม่ทราบแนวเขตที่ชัดเจน แต่ขณะนี้แก้ได้สำเร็จแล้ว เป็น “ ทุ่งปงโมเดล”
