“เจ้นา” ชาวบ้านไร่เก่า อำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ทำขนมตาลแบบโบราณขายสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัว ลองผิด ลองถูกจนเป็นสูตรของตัวเอง ขายมานานกว่า 20 ปี จนเป็นที่รู้จักของผู้ที่ชื่นชอบรับประทานขนมหวานแบบไทยๆ ซึ่งมีทั้งขนมถ้วย ขนมถ้วยฟู ขนมชั้น และขนมตาล
วันนี้ไม่ว่าจะเป็นอาชีพอะไรก็ตาม หากไม่ย่อท้อก็จะนำไปสู่ความสำเร็จ สามารถเลี้ยงครอบครัวได้แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญคือความมีมานะ อดทน วันนี้”นักเดินทาง”จะพาไปดูการทำขนมตาลของ นางสำเนา เนียมศร หรือที่รู้จักกันในนามของ “เจ้นา”เจ้าของสูตรขนมตาลโบราณ ซึ่งบ้านของ”เจ้นา” ตั้งอยู่เลขที่ 104 หมู่ที่ 1 ตำบลไร่เก่า อำเภอสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
“เจ้นา” มีอาชีพทำขนมตาล และขนมไทยแบบโบราณขายสร้างรายได้ให้กับครอบครัวเป็นกอบเป็นกำทีเดียว “เจ้นา” เล่าให้กับ นักเดินทาง ฟังว่า เมื่อก่อนเคยทำไร่สับปะรดแต่ยอมรับว่าไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควรต่อมาจึงได้หันมาขายของชำ แต่ก็ยอมรับว่าก็ไปไม่รอดอีกเหมือนกัน
จึงเริ่มคิดหาวิธีที่จะต้องทำอะไรที่จะสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัว เพราะทั้งปลูกสับปะรด และขายของชำก็ไม่ประสบความสำเร็จ จนกระทั่งมีความคิดอยากที่จะทำขนมแบบไทยๆขึ้นมา
“เจ้นา” เล่าอีกว่าเมื่อคิดได้ดังนั้นซื้อขนมที่ตนเองชอบกินมาแล้วก็ชิมว่ารสชาติเป็นยังไง แล้วก็เริ่มลงมือทำเองโดยไม่ได้ไปเรียนทำขนมที่ไหน ก็ทดลองทำไปเรื่อยๆ โดยเริ่มต้นจากการทำขนมถ้วยตะไลก่อน ช่วงแรกๆ ก็ทำไปทิ้งไป เมื่อทำเสร็จก็จะไปแจกให้เพื่อนบ้านชิมว่ารสชาติเป็นยังไงบ้าง จนเพื่อนบ้านบอกว่าอร่อยแล้วจึงรู้สึกมีกำลังใจ หลังจากนั้นเป็นต้นมาจึงได้เริ่มทำขาย โดยทำขนมอย่างอื่นด้วยเช่นกัน
สิ่งสำคัญ “เจ้นา”ทำขนมขายทุกอย่างล้วนแล้วแต่เป็นขนมที่”เจ้นา”ชอบกินทั้งนั้น โดยใช้วิธีเดียวกันคือไปซื้อมาชิมก่อนแล้วก็มาทดลองทำ นำมาปรับมาดัดแปลง และก็ให้เพื่อนบ้านชิมก่อนเหมือนเดิม ซึ่งเป็นเหมือนกับตอนทำขนมถ้วยคือทำแจกให้เขาชิมกัน บางทีก็เสียต้องทิ้งบ้างก็มี จนผสมเข้าที่เขาชิมกันว่าอร่อยก็ทำสูตรนั้นออกขาย ออกตลาด พอขายไปเรื่อยๆ ลูกค้าก็ชมว่าอร่อย จึงได้เริ่มทำ ขนมชั้น ขนมถ้วยฟู และสุดท้ายก็หันมาทำขนมตาล เพราะชอบทานเหมือนกัน แรกๆก็ไปซื้อมาชิมแล้วก็ลองมาผสมดูเพราะพอจะรู้ว่ามีส่วนผสมอะไรบ้าง แล้วมาดัดแปลงและเพิ่มเติมเอาว่าเราชอบทานแบบไหน
สำหรับวัตถุดิบส่วนใหญ่ก็หาได้ในพื้นที่อำเภอสามร้อยยอด ซึ่งเวลาแฟนออกไปขายขนมก็จะเก็บลูกตาล มาทำขนมและตัดใบตาลมาด้วยทุครั้ง เพื่อไว้ห่อขนม
จนปัจจุบัน ขนมของ “เจ้นา”กลายเป็นที่รู้จักด้วยเพราะรสชาติของความอร่อย และความเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นก็คงจะเป็นการใช้วัตถุดิบจากต้นตาลทั้งหมดที่มีอยู่ในพื้นที่ ตั้งแต่ลูกตาลไปจนถึงใบตาลนั่นเอง
“เจ้นา”ยังแจงสูตรการทำขนมให้”นักเดินทาง”ฟังอีกว่า วัตถุดิบที่ใช้ทำขนมตาลก็มี ลูกตาลซึ่งต้องใช้ลูกตาลที่สุกงอมหล่นจากต้น ส่วนผสมก็จะมี แป้งข้าวจ้าว หัวกะทิ และน้ำตาล ถ้าใช้แป้ง 1 กิโลกรัม ก็จะใช้กะทิ และน้ำตาล 1 กิโลกรัมเช่นกัน ส่วนเนื้อตาลใช้ประมาณ 3 ขีด
ขั้นตอนการทำไม่ยุ่งยากมากนัก นำลูกตาลที่งอมแล้วมาปอกเปลือกให้เกลี้ยง แล้วนำมาคั้น ล้างตรงหัวตาล เพราะตรงนั้นจะมีเนื้อขื่นมันจะขมเราจึงต้องล้างออกให้หมด แล้วนำมาขยำกับน้ำ เสร็จแล้วนำไปเทโดยใช้ผ้าขาวบางกรอง จากนั้นนำน้ำที่ได้ไปเทใส่ผ้าด้ายดิบแขวนทิ้งไว้ให้สะเด็ดน้ำใช้เวลาประมาณ 12 ชั่วโมง พอได้เนื้อมาเราก็เตรียมส่วนผสมทั้งหมดมาผสมกันตามสูตรที่บอกไปนำมาเคล้ารวมกันนวดกับหัวกะทิ ถ้ายังไม่ได้ที่เราก็เติมหางกะทิไปเรื่อยๆ แล้วก็ใส่น้ำตาลทรายลงไปผสมจนเป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อเสร็จจากขั้นตอนนี้ ก็จะมาสานกระทงใบตาลวางเรียงใส่ในซึ้งในช่วงที่รอให้น้ำเดือด เสร็จแล้วนำแป้งที่เตรียมไว้มาหยอดใส่กระทงพอน้ำเดือดก็นำไปตั้งไฟ
ซึ่งการนึ่งก็ต้องใช้น้ำเดือดเพราะไม่อย่างนั้นขนมจะด้าน ไม่ฟู และไม่อร่อย ส่วนการใช้ใบตาลห่อขนม ก็จะช่วยให้มีความหอมมากขึ้น ถ้าใส่อย่างอื่นมันจะไม่หอมแต่พอใส่ใบตาลเวลาเราแกะกินมันก็จะมีลิ่นหอมๆ
เรื่องราคานั้น “เจ้นา” บอกว่าราคาขายไม่แพงอยู่ที่ชิ้นละ 2 บาท นอกจากจะวิ่งขายเองแล้ว ก็จะมีลูกค้าสั่งเข้ามาเรื่อยๆ หากมีคนจะรับไปขายก็จะให้เหมายกซึ้งไป ปัจจุบันขนมที่ทำอยู่เป็นหลักมีอยู่ 4 อย่างด้วยกัน คือขนมถ้วย ขนมถ้วยฟู ขนมชั้น และขนมตาล
นายไพรัตน์ เนียมศร หรือพี่รัตน์ บอกว่าตนเองจะเป็นคนนำขนมออกตะเวนขายตามที่ต่างๆ อ.ปราณบุรี อ.สามร้อยยอด โดยจะออกขายตั้งแต่เช้าพอขายหมดขากลับก็จะข้ามไปเก็บลูกตาลแถวหนองเสือ บ้านใหม่ หนองแขม แถวๆ ชายทะเลสามร้อยยอด ซึ่งแถวนั้นจะมีลูกตาลเยอะก็จะเก็บกลับมา พร้อมกับใบตาลที่ใช้สำหรับห่อขนมตาลด้วย
นอกจากนี้แล้วตนเองยังมีหน้าที่ในการเตรียมวัตถุดิบ และอุปกรณ์ที่จะทำขนม เสร็จแล้วก็จะมาถักใบตาลทำเป็นกระทงสำหรับใส่ขนม ในช่วงนั้นก็จะเตรียมไฟไว้รอ เพราะเคล็ดลับการนึ่งของที่นี่คือต้องใช้ไฟแรงและน้ำเดือดจัด ระหว่างนั้นก็จะนำขนมตาลที่ผสมเสร็จเรียบร้อยแล้วมาหยอดใส่กระทงเมื่อทุกอย่างพร้อมก็นำไปนึ่งใช้เวลา 20 นาที
ซึ่งลูกตาลที่เก็บมานั้นก็ไม่ได้เสียเงินเสียทองไปซื้อ เพราะคนที่นี่หรือเจ้าของที่ ที่ปลูกต้นตาลก็ไม่ได้ใช้ประโยชน์จากลูกตาลเวลาลูกตาลสุกหล่นมาจากต้นก็จะไม่มีใครสนใจปล่อยให้เน่าเสียไปตามสภาพ
เอาเป็นว่าสำหรับผู้ที่สนใจที่จะสั่งขนมของ”เจ้นา” ก็สามารถโทรสั่งได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 089-549-7714 รับรองเรื่องของรสชาติ ความอร่อยของขนมแบบไทย ๆ ซึ่งก็ถือเป็นอีกหนึ่งช่องทางสร้างรายได้ …….เอาเป็นว่าท่านใด ชุมชนใด มีอาชีพดีๆก็สามารถติดต่อมาได้ที่หมายเลข 082-7949552 ซึ่งทางกองบรรณาธิการ จะได้ลงพื้นที่และเก็บเรื่องราวดีๆนำมาเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ ให้เป็นที่รู้จักกัน
เรื่อง… สมบัติ ลิมปจีระวงษ์ ภาพ… ฐิติชญา แสงสว่าง
