ตามที่ได้เกิดปรากฏการณ์ฝนทิ้งช่วง เป็นระยะเวลาติดต่อกันนานกว่า 2 เดือน นับตั้งแต่กรมอุตุนิยมวิทยาได้ประกาศแจ้งเรื่อง การเริ่มต้นเข้าสู่ฤดูฝนของประเทศไทย ซึ่งจะเริ่มขึ้นในวันที่ 20 พฤษภาคม 2562 เป็นต้นมา โดยในพื้นที่จังหวัดลำปาง ได้มีปริมาณฝนตกในเขตบริเวณพื้นที่น้อยกว่าปกติ จนทำให้ระดับน้ำใน 2 เขื่อนหลักมีปริมาณน้ำลดลง เหลือน้อยกว่าร้อยละ 50 จนคาดการณ์ได้ว่าอาจจะเกิดปัญหาวิกฤตภัยแล้ง
โดยจากสถานการณ์ดังกล่าว ได้เกิดกระแสข่าวในสังคมทำให้ประชาชนในหลายภาคส่วนเกิดความเข้าใจผิดต่อเรื่องระดับน้ำและการบริหารจัดการน้ำ ของโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากิ่วลม-กิ่วคอหมา เฉพาะอย่างยิ่งเรื่องการปรับลดช่วงเวลาการจัดส่งระบายน้ำจากเขื่อนกิ่วลม-กิ่วคอหมา เพื่อจะนำน้ำมาใช้ในกิจกรรมอื่นที่ไม่สมประโยชน์ ซึ่งได้สร้างความวิตกกังวลแก่เกษตรกรผู้ใช้น้ำในเขตพื้นที่ ว่าจะมีน้ำไม่เพียงพอต่อการทำนาปลูกข้าว
จากกรณีปัญหาและข้อวิตกวังกลที่เกิดขึ้น นายฤทัย พัชรานุรักษ์ ผู้อำนวยการโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากิ่วลม-กิ่วคอหมา ได้ออกมาชี้แจงว่า เนื่องจากขณะนี้ประเทศไทยกำลังได้รับอิทธิพลจากปรากฏการณ์ “เอลนีโญ” จึงทำให้ในหลายๆ พื้นที่เกิดปรากฏการณ์ฝนทิ้งช่วง มีฝนตกน้อยจนต้องประสบกับภาวะแล้งจัด และคาดว่าสถานการณ์จะยังคงยาวต่อเนื่องไปจนถึงเดือนสิงหาคม
ซึ่งในส่วนนี้ทางโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากิ่วลม-กิ่วคอหมา ได้ดำเนินการเตรียมความพร้อมเพื่อรองรับสถานการณ์ไว้ตั้งแต่แรก โดยได้ทำการกักเก็บน้ำไว้ภายในเขื่อนทั้ง 2 แห่ง ตั้งแต่เมื่อช่วงฤดูฝนของปีที่ผ่านมา และได้ทำการสำรองน้ำภายในเขื่อน สำหรับให้เกษตรกรได้ใช้ทำนาเพาะปลูกพืชอย่างเพียงพอ ชดเชยช่วงที่ฟ้าฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาลในปีนี้
สำหรับสถานการณ์น้ำในภาพรวม ผู้อำนวยการโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากิ่วลม-กิ่วคอหมา ได้กล่าวเพิ่มเติมว่า ขณะนี้ปริมาณน้ำในอ่างกักเก็บน้ำทั้ง 2 แห่ง คือ กิ่วลม และกิ่วคอหมา มีปริมาณน้ำกักเก็บรวมกันอยู่ที่ 87 ล้าน ลบ.ม. คิดเป็นร้อยละ 32 ของความจุอ่างทั้งหมด โดยเขื่อนกิ่วคอหมา มีปริมาณน้ำกักเก็บ 55.8 ล้าน ลบ.ม. คิดเป็นร้อยละ 33 ของความจุอ่าง และที่เขื่อนกิ่วลม มีปริมาณน้ำกักเก็บอยู่ที่ 31.2 ล้าน ลบ.ม. คิดเป็นร้อยละ 30 ของความจุอ่าง ซึ่งจากระดับปริมาณน้ำกักเก็บ ณ ปัจจุบัน จะพบว่าปริมาณน้ำเพื่อการเกษตรของเขื่อนกิ่วลม ได้ลดลงอยู่ในระดับที่ต่ำมาก ดังนั้นตั้งแต่เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม 2562 เป็นต้นมา
ทางโครงการส่งน้ำฯ จึงได้มีการระบายน้ำจากเขื่อนกิ่วคอหมา เข้ามาเสริมให้กับเขื่อนกิ่วลม โดยน้ำที่ส่งลงมาเพิ่มเติม ก็คือน้ำที่ได้เก็บสำรองไว้เพื่อการเกษตรกิ่วลม-แม่วัง สำหรับให้เกษตรกร 4 อำเภอลุ่มน้ำ ในเขตพื้นที่ชลประทานของเขื่อนกิ่วลม ได้ใช้ประโยชน์เพาะปลูกพืชผล ทำนาปลูกข้าวตามฤดูกาล นอกจากนี้ทางโครงการส่งน้ำฯ ยังได้ทำการสำรองน้ำสำหรับใช้เพื่อการอุปโภคบริโภค ประปาและรักษาระบบนิเวศไว้แล้ว อย่างไรก็ตามหากสถานการณ์ฝนทิ้งช่วงยังคงยืดเยื้อเกินกว่าที่คาดการณ์ไว้ ทางโครงการส่งน้ำฯ ก็จะได้มีการเพิ่มมาตรการประหยัดน้ำเข้ามาใช้เสริม เพื่อจะให้การบริหารจัดการ การใช้น้ำเป็นไปอย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด โดยโอกาสนี้ ผู้อำนวยการโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษากิ่วลม-กิ่วคอหมา ได้กล่าวชี้แจงทำความเข้าใจแก่ประชาชนเกษตรกรผู้ใช้น้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำเกี่ยวกับผลกระทบที่ว่า ทางโครงการส่งน้ำฯ จะปรับลดช่วงเวลาการส่งน้ำให้กับเกษตรกร เพื่อจะนำน้ำในเขื่อนกิ่วลมไปใช้ในการจัดกิจกรรมงาน “เทศกาลท่องเที่ยว เขื่อนกิ่วลม แจ้ห่ม วังเหนือ” ในวันที่ 20 – 21 กรกฎาคม 2562 นั้น ว่าไม่เป็นความจริงแต่ประการใด เนื่องจากงานดังกล่าวเป็นกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัด เป็นเพียงผลพลอยได้ที่เกิดจากการมีเขื่อน ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวอยู่ในพื้นที่เท่านั้น โดยการจัดส่งระบายน้ำเพื่อการเกษตรและภารกิจหลัก ทางโครงการส่งน้ำฯ จะยังคงดำเนินการให้เป็นไปตามปกติ โดยจะไม่ให้ส่งผลกระทบกับเกษตรกรผู้ใช้น้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำในเขตชลประทานอย่างแน่นอน
