ผุู้สื่อข่าวได้เดินทางไปดูชาวบ้านในพื้นที่ ต.แม่นาเรือ อ.เมือง จ.พะเยา ที่ออกหาแมงกุดจี่ หรือ แมงจุ่งจี้ขี้วัว-ควาย เพื่อนำไปประกอบอาหาร อีกทั้งยังเป็นแมลงที่มีโปรตีนสูง เสริมสร้างสมรรถภาพร่างกาย ใน 1 ปีจะมีเพียงหนึ่งครั้ง เท่านั้น และจะมีในช่วง เดือนเมษายน -มิถุนายน ของทุกปี เท่านั้น และเป็นแมลงที่หายาก อีกด้วย
สำหรับวิธีการหาแมงกุดจี่ (แมงจุ่งจี้ขี้วัว-ขี้ควาย เป็นภาษาถิ่นคนเมือง) โดยชาวบ้านที่ไปหาตามใต้กองขี้วัว-ขี้ควาย ตามทุ่งนาหรือตาม หมู่บ้าน ที่มีขี้วัวขี้ควายหรือตามฝูงวัวควยที่ขี้ตามป่า ซึ่งวิธีการหา จะทำการคุ้ยเขี่ยเปิด หน้ากองขี้วัวขี้ควาย แล้วทำการเขี่ยและขุด หาตัวกุดจี่หรือแมงจุ่งจี้ขี้วัว-ขี้ควาย ที่อยู่ในดิน โดยแต่ละกองขี้วัว-ขี้ควายสามารถขุดแมงกุดจี่หรือ จุ่งจี้ ขี้วัว-ขี้ควาย ของแต่ละกองจะได้ ไม่ต่ำกว่า 10 -20 ตัว เมื่อขุดได้ ได้จะนำ มาพัก ใส่ถัง สัก 2 วัน เพื่อให้ แมงกุดจี่หรือ แมงจุ่งจี้ ได้ถ่าย มูลและของเหลว ออกจากตัว หลังจากนั้น ก็จะนำมาล้าง ทำความสะอาด เพื่อนำไปประกอบอาหารและจำหน่าย
แมงกุดจี่หรือ แมงจุ่งจี้ เป็นแมลง ปีกแข็ง ลักษณะสีดำ ชอบอาศัยอยู่กับกองขี้วัวขี้ควาย และชาวบ้าน ในแต่ละถิ่นนของล้านนา มักจะออกเสาะหา นำไปประกอบอาหารได้หลากหลายชนิด อาทิ แกง ทอด ตำน้ำพริกฯ หรือทอดกินเล่น โดยชาวบ้านมีความเชื่อว่า แมงกุดจี่ หรือแมงจุ่งจี้ จู้ขี้วัว-ขี้ควาย มีคุณค่าอาหารด้านโปรตีน สามารถทำให้ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรงขึ้น และยังมีรสชาติอร่อยกว่า จิ้งโก่งหรือจิ้งหรีด หรือแมลงสัตว์ปีกอื่นๆ นอกจากประกอบอาหารแล้วก็ยังสามารถนำไปขาย สร้างรายได้ ในราคา 100 ตัว 50 บาท หรือตกราคา 2 ตัว 1 บาท
นายวิเชียร นาแพร่ อายุ 65 ปี ชาวบ้านไร่สันจำปา ต.แม่นาเรือ อ.เมือง จ.พะเยา กล่าวว่า ตนเองพร้อมด้วยเพื่อนบ้านจะ นำจอบออกหาแมงกุดจี่หรือจุ่งจี้ขี้วัว-ขี้ควาย ตามทุ่งนาท้ายหมู่บ้าน เพื่อนำมาประกอบอาหาร และขาย เพราะในกุดจี่หรือแมงจุ่งจี้ขี้วัว-ขี้ควาย นั้น จะมีให้เห็นและให้หาในช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม-มิถุนายน ของทุกปี ซึ่งใน 1 ปีจะมีเพียงหนึ่งครั้ง ที่ออกเป็นตัว อาศัยอยู่ในกองขี้วัว-ขี้ควาย ซึ่งปัจจุบันจะไม่ค่อยได้พบเห็นแล้ว เพราะคนรุ่นใหม่จะไม่ค่อยรู้จักแมงกุดจี่หรือแมงจุุ่งจี้ขี้วัว-ขี้ควาย
สำหรับแมงกุดจี่หรือแมงจุ่งจี้ ถือเป็น แมลง ที่นำมาประกอบอาหาร ได้หลากหลายชนิด ไปเช่นแกงกับผักหวาน ผักชะอม ทอด ตำน้ำพริก เป็นต้น แมลงกุดจี่ จุ่งจี้ขี้วัว-ควาย แล้วสามารถนำมาขายได้ ในราคา 100 ตัว ราคา 50 บาทหรือ 2 ตัว 1 บาท ซึ่งจะหาทานได้เพียงในช่วงนี้ เป็นต้นไป 1 ปีจะมีเพียงหนึ่งครั้ง เท่านั้น นับว่า แมงจู่งจี้ขี้วัวขี้ควาย เป็นแมลงที่สามารถนำมาประกอบอาหารโดย ปลอดภัยเช่นเดียวกับ แมลงสัตว์ปีกที่อื่นๆ จะมีรสชาติ แตกต่างกันไป แล้วแต่ชนิดของแมลงนั่้นๆ
