นายปราโมทย์ สังขวุฒิ เกษตรกรชาวสวนส้มตำบลแม่สิน อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย ชนะเลิศการประกวดเกษตรกรดีเด่น สาขาอาชีพทำสวน ระดับเขต (17 จังหวัดภาคเหนือ) ปี พ.ศ.2564 ใช้ความมานะ อุตสาหะ ฟันฝ่าอุปสรรค จนประสบผลสำเร็จในการทำสวนส้มคุณภาพ ขยายผลส้มพันธุ์ดี ส้มเขียวหวานสีทองพันธุ์ใต้ใบให้เป็นที่รู้จัก
ตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้กำหนดให้ส่วนราชการในสังกัด ดำเนินการคัดเลือกเกษตรกร สถาบันเกษตรกรที่มีผลงานเด่นเป็นประจำทุกปี เพื่อยกย่องประกาศเกียรติคุณ และเผยแพร่ผลงานดีเด่นให้สาธารณชนทั่วไปได้รู้จัก จะได้ยึดถือเป็นแบบอย่างตามแนวทางการปฏิบัติงานด้านการเกษตร โดยในปีนี้จังหวัดสุโขทัยได้คัดเลือกเกษตรกรดีเด่น ชาวสวนส้มตำบลแม่สิน อ.ศรีสัชนาลัย เข้ารับการคัดเลือก ซึ่งผ่านมา 3 ระดับแล้ว ได้แก่ ระดับอำเภอ จังหวัด และเป็นที่ 1 ระดับเขต (17 จังหวัดภาคเหนือ) โดยจะส่งผลคัดเลือกเพื่อแข่งขันในระดับประเทศต่อไป
นายปราโมทย์ สังขวุฒิ (ผู้ใหญ่บ้าน) เป็นเกษตรกรที่มีความขยันหมั่นเพียร รู้จักสังเกต คิดวิเคราะห์ และนำมาปรับใช้ในอาชีพการทำสวนส้ม ใช้ความรู้จากการที่อยู่กับส้มเขียวหวานมากว่า 30 ปี คัดเลือกสายพันธุ์ ปรับปรุง ควบคุมคุณภาพการผลิต จนได้สายพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพ “ส้มเขียวหวานสีทองพันธุ์ใต้ใบ” ด้วยว่าส้มเขียวหวานสีทอง เป็นลักษณะประจำถิ่นของตำบลแม่สิน ซึ่งได้รับการรับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication , GI) เมื่อปี 2563
ลักษณะพิเศษของส้มพันธุ์นี้ คือ เมื่อติดผลได้ขนาดเท่าปากขวด ต้นจะแตกใบอ่อนเพื่อคลุมผลไว้ ช่วยให้ผลส้มไม่โดนแสงแดดโดยตรง ซึ่งการที่ผลส้มโดนแสงแดดโดยตรงทำให้เกิดผลเสียหาย คือ อาการแก้มแหม่ม หรือผลด้านนั่นเอง ด้วยเป็นส้มที่ลักษณะเด่น ได้แก่ ทรงพุ่มไม่สูง ไม่มีหนาม รสชาติหวานทุกต้น ผลส้มสีทองทรงแป้นสวย ต้านทานโรคใบแก้ว (Greening) ทำให้มีผู้มาขอซื้อกิ่งชำ กิ่งตอน ไปเพาะปลูกเป็นจำนวนมาก ขยายผลสู่ชุมชน ทั้งเป็นวิทยากรให้ความรู้เรื่องการปลูกดูแลสวนส้มและกิ่งพันธุ์ดี
รวมทั้งมีความสามารถในการบริหารจัดการแปลงที่ดี โดยรับประกันว่าในการทำสวนส้มเขียวหวาน สามารถก่อให้เกิดรายได้ตั้งแต่ปีที่ 2 เป็นต้นไป มีการตอนกิ่งและชำกิ่งขาย ลดต้นทุนการผลิต ตรวจสอบคุณภาพดิน ใช้ปุ๋ยให้เหมาะสม การบริหารจัดการเรื่องน้ำ การดูแลเรื่องโรคและแมลง การต่อยอดความรู้ การตลาด คุณภาพของสินค้า ปัจจุบันนายปราโมทย์มีสวนส้ม 60 ไร่ มีรายได้หลักล้านต่อปี ซึ่งได้ปรับเป็นพันธุ์ “ส้มเขียวหวานสีทองพันธุ์ใต้ใบ” ทั้งหมด
นอกจากการประกอบอาชีพแล้ว นายปราโมทย์ยังได้น้อมนำหลักเศรษฐกิจพอเพียง ตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ในการดำเนินชีวิตส่วนตัว ครอบครัว และการเป็นแบบอย่าง “ผู้ไม่มีหนี้สิน” ให้กับเกษตรกรทั่วไป รวมถึงการบริหารจัดการพื้นที่ด้านการเกษตร มีการขุดสระและวางระบบน้ำอย่างมีแบบแผน เพื่อใช้ในการบริหารจัดการน้ำตลอดฤดูกาลผลิต ปัจจุบันได้เปิดสวนเป็นศูนย์เรียนรู้ฯ สามารถเข้าไปศึกษาเรียนรู้ได้ที่ “สวนส้มสังขวุฒิ” หมู่ที่ 24 ต.แม่สิน อ.ศรีสัชนาลัย เบอร์โทร 085-7330977
