วันที่ 8 ก.ย.65 นายณัฐชา โพนไชยา เกษตรกรบ้านนาราชควาย อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม เปิดเผยว่า อย่างที่เห็นว่าโคก หนอง นา ของเรามีการทำอยู่ประมาณไร่กว่า มีการปลูกในส่วนของพืชผักกินได้ตามสโลแกนที่ว่า กินทุกอย่างที่ปลูก ปลูกทุกอย่างที่กิน ไม่ว่าจะเป็น ข่า ตระไคร้ ในส่วนของต้นไม้ก็จะมีประเภทของผลไม้มะม่วง มะพร้าว แล้วก็อีกหลายชนิดที่เราปลูกไว้ ในส่วนของสัตว์เลี้ยง เราก็ปล่อยปลาหลากหลายชนิด ตามโคก หนอง นา ตามคลองไส้ไก่ที่ทำไว้ นอกจากนี้ก็ยังมีกบ ในส่วนของสัตว์ใหญ่เราก็วัว ควาย
โคก หนอง นา ที่ได้จริง ๆ จากพระราชดำริของในหลวง ที่ทรงดำรัชและทรงทำให้เป็นต้นแบบ ว่าสิ่งนี้เกิดประโยชน์ ทำให้เราพออยู่ พอกิน พอเพียงและพอประมาณ ซึ่งชุมชนเองที่มีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของพื้นที่ที่ลดน้อยลง แต่ก็มีอาหารให้รับประทาน มีรายได้มาจุนเจือครอบครัว เพราะเราสามารถจับปลามารับประทานได้เอง เหลือเราก็แบ่งปัน สุดท้ายก็คือรายได้ที่มาจากการจำหน่าย ซึ่งปัจจุบัน โคก หนอง นา ตรงนี้ได้กลายเป็นศูนย์เรียนรู้ให้กับทุกคนที่สนใจได้เข้ามาเรียนรู้ มาดูว่าควรทำอย่างไร ผลสัมฤทธิ์ที่ได้จะมากน้อยขนาดไหน เพื่อนำไปปรับปรุงแปลงเกษตรของตนเอง โดยทุกวันนี้ก็จะมีนักเรียนจากโรงเรียนนาราชควายมาดูงาน ก็จะสอนพื้นฐานให้เลย คือ สอนให้ลูกๆ หลาน ๆ รักในธรรมชาติ ซึ่งจะเห็นตั้งแต่ปากทางเข้ามาว่าเมื่อเราปลูกต้นไม้ ที่ว่าปลูก 3 อย่างได้ประโยชน์ 4 อย่าง เป็นอย่างไร
นอกจากนี้ก็ยังมีในเรื่องของปุ๋ยที่จะพาทำปุ๋ยหมักว่าทำอย่างไรถึงจะได้คุณภาพ ได้แร่ธาตุอาหารให้กับต้นไม้ ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมาก็เพื่อที่จะให้ลูก ๆ หลาน ๆ ได้นำกลับไปทำที่โรงเรียน และสุดท้ายเอากลับไปทำที่บ้าน ทำให้พ่อแม่ได้เห็นว่ามาแล้วได้ความรู้นำกลับไปใช้ได้จริง ในส่วนของสารเคมีนั้นในแปลง โคก หนอง นา แห่งนี้จะไม่ใช้เพราะมีการเลี้ยงวัว ควาย และหมู ก็เอามูลสัตว์เหล่านี้มาผสมและทำเป็นปุ๋ยอินทรีย์ด้วยการหมักเป็นปุ๋ยชีวภาพ สุดท้ายเศษอาหารที่เรามีในครัวเรือนเราก็เอามาทำเป็นน้ำหมักที่ผสมกากน้ำตาล และสารที่เป็นแร่ธาตุต่าง ๆ แล้วก็เอามาบำรุงต้นไม้ที่เราปลูกอยู่ทำให้มีการเจริญเติบโตที่อุดมสมบูรณ์ ซึ่งผลผลิตที่ได้ก็จะมีคุณภาพ เช่น มะม่วงเมื่อเรานำมารับประทานจะมีความแตกต่างจากการปลูกที่ใช้สารเคมีทั่วไป ในส่วนของไฟฟ้าก็มีการนำโซล่าเซลล์มาเติมเต็มทั้งระบบแสงสว่างและการปั้มน้ำ เพื่อนำน้ำใต้ดินขึ้นมาใช้รดต้นไม้และพืชอื่น ๆ ในช่วงฤดูแล้ง เพราะพื้นที่ตรงนี้สูง น้ำไหลลงไปที่ต่ำทำให้ระดับน้ำลดลงไปมาจึงจำเป็นต้องเติมเต็มในส่วนที่หายไป เป็นการผันน้ำขึ้นมาทดแทนน้ำเดิม ซึ่งถ้าไม่ทำแบบนี้ปลาที่ปล่อยไว้ก็อาจจะตายได้รวมถึงพืชผลอื่น ๆ ก็ต้องการน้ำเช่นเดียวกัน
