วันที่ 13 ธันวาคม 2567 ที่จังหวัดนครพนม ช่วงนี้บรรยากาศการท่องเที่ยวเริ่มกลับมาคึกคัก โดยเฉพาะช่วงส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ หลายอำเภอมีการจัดงานโต้ลมหนาวหลายแห่ง รวมถึงงานเทศกาลมหกรรมปลาลุ่มน้ำสงครามของพี่น้องชาว อ.ศรีสงคราม ถือเป็นอีกหนึ่งงานสำคัญอีกแห่งของจังหวัด จะจัดขึ้นในช่วงเดือนธันวาคมอย่างยิ่งใหญ่ประจำทุกปี
โดยปีนี้จัดขึ้นระหว่างวันที่ 18 – 24 ธันวาคม 2567 ณ สนามกีฬาหน้าที่ว่าการอำเภอศรีสงคราม เพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว รวมถึงเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ เกี่ยวกับวิถีชีวิตชาวลุ่มน้ำสงคราม ทั้งวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่น โดยชาวลุ่มน้ำที่มีอาชีพหลักในการทำประมงจับปลาขายสร้างรายได้ รวมถึงเป็นการสร้างจิตสำนึกให้ประชาชน อนุรักษ์หวงแหนแหล่งน้ำ รวมถึงช่วยกันอนุรักษ์พันธุ์ปลา โดยงดจับปลาในฤดูวางไข่ เพื่อส่งเสริมอาชีพประมง สร้างงานสร้างรายได้อย่างยั่งยืน
ขณะเดียวกันในเทศกาลปลาลุ่มน้ำสงคราม ได้มีบรรดาตัวแทนชาวบ้านศิลปินหุ่นปลาจากพื้นที่ 5 อบต.ฯ 4 เทศบาลของ อ.ศรีสงคราม ต่างพากันสรรค์สร้างหุ่นปลายักษ์ เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ประดิษฐ์จากวัสดุหาง่ายในชุมชน นำมาออกแบบตกแต่งเป็นหุ่นปลายักษ์สายพันธุ์ต่าง ๆ ขนาดความยาวนับ 10 เมตร สูงประมาณ 4-5 เมตร โดยหุ่นปลายักษ์ทั้งหมดล้วนเป็นปลาที่มีในลุ่มน้ำสงครามทั้งสิ้น โดยมีการพัฒนาคิดค้นออกแบบมานานกว่า 20 ปี แต่งเติมจนเกิดความสวยงามลงตัว ทั้งสีสันสมจริง เพราะถอดแบบลวดลายสีสันมาจากปลาจริง กระทั่งมีการพัฒนาต่อยอดให้มีการเคลื่อนไหวได้ทุกส่วน เสมือนปลาที่แหวกว่ายในน้ำ ทั้งนี้เพื่อส่งเข้าประกวดในงาน มหกรรมเทศกาลปลาลุ่มน้ำสงครามประจำปี 2567
ส่วนวันไฮไลท์ (Highlight) ของงานจะระเบิดความสนุกสนานในช่วงบ่ายวันที่ 21 ธันวาคม 2567 โดยมีการจัดขบวนแห่หุ่นปลายักษ์ อวดสายตาประชาชน นักท่องเที่ยว ได้ชื่นชมความสวยงามตื่นตาตื่นใจไปกับความสวยงามอลังการของหุ่นปลายักษ์ ที่เคลื่อนไหวได้สมจริง โดยทุกปีชาวบ้านศิลปินหุ่นปลาในพื้นที่ ต่างพากันร่วมแรงร่วมใจกันสรรค์สร้างประดิษฐ์หุ่นปลายักษ์ เพื่อร่วมขบวนในงานประเพณีสำคัญ มีทั้งแห่หุ่นปลา และการแสดงศิลปวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นมากถึง 10 ขบวน เพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว รวมถึงสร้างจิตสำนึกให้ประชาชน อนุรักษ์หวงแหนในแหล่งน้ำธรรมชาติ ทั้งน้ำโขง ลุ่มน้ำสงคราม และอาชีพประมง ให้ชาวบ้านเน้นการจับปลาที่เป็นไปตามกฎหมาย เพราะปัจจุบันเทคโนโลยีต่างๆ ทันสมัย ทำให้ชาวประมงบางรายเกิดความมักง่าย ฝ่าฝืนกฎหมาย กฎระเบียบชุมชน ใช้วิธีการจับปลาที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ ทำให้ปลาลุ่มน้ำสงคราม ปลาน้ำโขงหลายชนิดใกล้สูญพันธุ์
ทั้งนี้ งานมหกรรมลุ่มน้ำสงคราม ได้จัดต่อเนื่องมานานกว่า 20 ปี ทุกปี ชาวบ้านศิลปินหุ่นปลายักษ์ จะร่วมสรรค์สร้างหุ่นปลาไปร่วมงาน เริ่มจากในอดีตเป็นหุ่นปลาธรรมดา ที่ประดิษฐ์ขึ้นตามแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน จนมีการพัฒนาให้เกิดความสวยงามสมจริงทุกอย่าง ถอดแบบจากกปลาตัวจริง ที่สำคัญปัจจุบันถือเป็นอันซีน (unseen) ปลาที่ประดิษฐ์ขึ้นมาสามารถเคลื่อนไหวได้ทุกสัดส่วน และดูเหมือนการแหวกว่าในน้ำ โดยทุกตำบลมีการออกแบบปลาสายพันธุ์ต่างๆ ไปร่วมประกวด และอวดสายตาประชาชน นักท่องเที่ยวให้ได้ชื่นชม อาทิปลาทั้ง 2 ตัวที่สร้างขึ้นที่ชุมชนตนสร้างขึ้น เป็นปลาในทองขนาดใหญ่ เกล็ดปลาทำจากกระดาษแข็ง ก่อนที่จะมีการลงสี ลงลวดลาย สีสัน ให้มีความสวยงามสมจริงมากที่สุด โดยมีการนำวัสดุอุปกรณ์มอเตอร์ที่ไม่ใช้งาน มาประดิษฐ์เป็นเครื่องจักรไฟฟ้าขนาดเล็กขับเคลื่อนทุกส่วนของตัวปลา จากภูมิปัญญาชาวบ้านล้วนๆ นำมาสู่หุ่นปลายักษ์ที่มี่ความสวยงาม
สำหรับพื้นที่ อ.ศรีสงคราม ต้องยอมรับเป็นตลาดปลาน้ำโขง และปลาลุ่มน้ำสงคราม ที่ใหญ่ที่สุดของภาคอีสาน เพราะในช่วงฤดูฝนปลาน้ำโขง จะขึ้นมาวางไข่ขยายพันธุ์ในพื้นที่ป่าบุ่งป่าทาม ชาวบ้านส่วนใหญ่จึงมีอาชีพทำประมง เนื่องจากฤดูฝนน้ำจะท่วมพื้นที่การเกษตร ต้องหันมาทำนาปรังหน้าแล้ง รายได้หลักจะมาจากการจับปลาขาย และแปรรูปทำปลาร้า ปลาส้ม ปลาตกแห้ง ฯลฯ จนกระทั่งมีการร่วมกันจัดงานมหกรรมลุ่มน้ำสงครามขึ้น เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว แสดงออกถึงวิถีชีวิต ของชาวประมงลุ่มน้ำสงคราม รวมถึงสร้างจิตสำนึกให้ชาวประมงร่วมอนุรักษ์พันธุ์ปลาไม่ให้สูญพันธุ์ เพื่อจะเป็นการส่งเสริมอาชีพประมง สร้างงาน สร้างรายได้ จึงขอเป็นตัวแทนชาวบ้าน อ.ศรีสงคราม เชิญชวนมาท่องเที่ยวงานมหากรรมปลาลุ่มน้ำสงคราม รับรองยิ่งใหญ่ไม่ผิดหวังแน่นอน ในระหว่างวันที่ 18-24 ธันวาคม 2567 ส่วนวันประกวดขบวนแห่ หุ่นปลายักษ์ จะเป็นช่วงบ่ายวันที่ 21 ธันวาคม 2567 จะได้ตื่นตากับความสวยงามสมจริงของหุ่นปลายักษ์และขบวนซุ้มวิถีชีวิตของคนลุ่มน้ำสงครามที่มีความสวยงามอลังการ อย่างแน่นอน
