วธ.ร่วมมือจ.แม่ฮ่องสอนจัดงาน “ประเพณีปอยส่างลอง” ประจำปี 2562 วันที่ 28-31 มี.ค. ยกระดับ-สืบสานประเพณี สร้างรายได้สู่ประชาชน-ท้องถิ่น สร้างภาพลักษณ์ประเทศสู่นานาชาติ
นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (รมว.วธ) ประธานแถลงข่าวการจัดงาน “ประเพณีปอยส่างลอง” ประจำปี 2562 โดยมีนายกฤษศญพงษ์ ศิริ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ผู้บริหารกระทรวงวัฒนธรรม นายประจวบ อาจารพงษ์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน นางยุพิณ ผ่องตัน คณะกรรมการชุมชนคุณธรรมฯ ตำบลผาบ่อง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน นายปิ่นยศ พิบูลสงคราม ผู้อำนวยการใหญ่อาวุโส ฝ่ายพัฒนาเชิงพาณิชย์ บริษัท สายการบินนกแอร์ จำกัด (มหาชน) และผู้แทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เข้าร่วม
นายวีระ กล่าวว่า กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) มีนโยบายและยุทธศาสตร์ในการนำมิติวัฒนธรรมมาต่อยอดเพื่อสร้างรายได้ให้แก่ประชาชนและท้องถิ่น ตลอดจนสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้แก่ประเทศในเวทีโลกด้วยการส่งเสริม สืบสานและยกระดับประเพณีของท้องถิ่นขึ้นสู่ประเพณีระดับจังหวัด ระดับชาติ และระดับนานาชาติ อาทิ ประเพณีแห่ผีตาโขนและมหกรรมหน้ากากนานาชาติจังหวัดเลย ประเพณีอุ้มพระดำน้ำจังหวัดเพชรบูรณ์ ประเพณีสงกรานต์อาเซียนและสวดมนต์ข้ามปี อีกทั้งได้รวบรวม ประเพณี เทศกาล การแสดงศิลปวัฒนธรรม ในรูปแบบของหนังสือและจัดทำเป็นอีบุ๊คเผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ของวธ. เพื่อเป็นองค์ความรู้ ให้เด็ก เยาวชน และประชาชนได้มีความรู้ความเข้าใจและตระหนักในความสำคัญของศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตของแต่ละท้องถิ่น
ในส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน มีประเพณีที่มีความโดดเด่นคือ ประเพณีปอยส่างลอง ซึ่งเป็นอีกหนึ่งประเพณีที่ วธ.ส่งเสริมการจัดงานให้มีความยิ่งใหญ่มากขึ้น เนื่องจากเป็นประเพณีที่สืบเนื่องมาอย่างช้านาน มีเอกลักษณ์โดดเด่น และมีคติความเชื่อที่เกิดจากความศรัทธาในพระพุทธศาสนา ช่วยอบรมบ่มเพาะให้เด็กและเยาวชนเป็นคนดีและมีศีลธรรม
ทั้งนี้ ในปี พ.ศ. 2561 ประเพณีดังกล่าวได้รับการขึ้นบัญชีรายการมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม(สวธ.) กระทรวงวัฒนธรรม เนื่องจากเป็นประเพณีที่เกิดขึ้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนเพียงจังหวัดเดียวของไทย
ดังนั้น วธ.จึงได้บูรณาการร่วมกับจังหวัดแม่ฮ่องสอน หน่วยงานรัฐ เอกชนและเครือข่ายด้านวัฒนธรรม จัดงานประเพณีปอยส่างลอง ประจำปี 2562 ขึ้น วันที่ 28– 31 มี.ค. 2562 ณ วัดผาบ่องเหนือ ตำบลผาบ่อง อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยมีพิธีเปิดงานในวันที่ 29 มี.ค. 2562 เวลา 18.00 น.
ทั้งนี้ งานประเพณีปอยส่างลอง เป็นการบรรพชาสามเณรหมู่ตามความเชื่อดั้งเดิมของชาวไต (ไทยใหญ่) ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ซึ่งจัดงานเป็นประจำทุกปีเป็นงานประเพณีที่แสดงถึงความศรัทธาอันแรงกล้าในพระพุทธศาสนาของชุมชนท้องถิ่น ตลอดจนการสืบทอดประเพณีจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อสืบสานและอนุรักษ์ประเพณีอันดีงาม โดยเฉพาะขบวนแห่ส่างลอง (แห่ครัวหลู่) มีความสวยงามตามแบบประเพณีโบราณของชาวไตอย่างแท้จริง รวมถึงพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา ทำให้ประเพณีนี้ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างชาติ
สำหรับงาน “ปอยส่างลอง” เป็นพิธีที่ต้องเตรียมงานนาน 3 – 5 วัน มีการเชิญผู้มาร่วมงานเป็นจำนวนมาก แบ่งเป็นวันต่างๆ ดังนี้ วันแรก เรียกว่า วันรับส่างลอง ในตอนเช้าเจ้าภาพส่างลองจะนำบรรดาเด็กชายไปวัด เพื่อแต่งชุดส่างลอง วันที่สอง เรียกว่า วันข่ามแขกคือ วันรับแขก เป็นวันที่ญาติพี่น้องจากหมู่บ้านอื่นมาร่วมงานอย่างพร้อมเพรียงกัน วันนี้นับว่าสำคัญยิ่งเพราะจะมีพิธีต่างๆ 3 พิธี คือ พิธีการแห่โคหลู่ (เครื่องไทยธรรม) การเลี้ยงอาหารส่างลองเต็มรูปแบบ (กับข้าว 12 อย่าง) และทำพิธีเรียกขวัญส่างลอง
วันที่สาม เรียกว่า วันแห่ครัวหลู่ เป็นวันแห่งเครื่องไทยทาน มีการแห่ส่างลองกับเครื่องไทยทานจากวัดกลางทุ่ง ไปตามถนนสายต่างๆ
วันที่ 4 เรียกว่า วันข่ามส่าง หรือวันหลู่ คือจะนำส่างลองไปบรรพชาเป็นสามเณรหากในการจัดงานมีจางลอง คือ ผู้ที่จะอุปสมบทเป็นพระภิกษุอยู่ด้วยจะทำพิธีกันตั้งแต่เช้าตรู่ เมื่อถึงวัด จะเวียนรอบโบสถ์ 3 รอบ แล้วทำพิธีอุปสมบทในโบสถ์ หากวัดใดไม่มีโบสถ์เจ้าภาพ จะร่วมกับทางวัดจัดทำสิมน้ำ คือ ศาลาที่ประกอบพิธีอุปสมบทอยู่กลางแม่น้ำ หรือในบึงแล้วนิมนต์พระสงฆ์มาทำพิธี และเมื่อได้เวลาฉันเพล จะมีการถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ที่นิมนต์มาร่วมพิธีบรรพชาสามเณรก่อนแล้วจึงเลี้ยงอาหารผู้มาร่วมงานในพิธีเป็นอันเสร็จสิ้นพิธี
